نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

[mysterious queen]

سلام؛

تقریبن همه‌یِ کارشناسان به نقشِ پررنگِ سینما هم به عنوان اصلاح‌گر اجتماعی و هم یک تخریبِ کننده‌یِ مهم در جوامع معتقد هستن.
این که سینما هم می‌تونه باعث پویایی و نشاط جامعه بشه و هم می‌تونه زمینه‌ساز ناامیدی و رکود در جامعه باشه.

اما سوال این جاست که سینمایِ ایران (چه قبل از انقلاب و چه بعد از اون) آیا نقشِ مهمی در جامعه بازی کرده؟
اگه آره این نقش اصلاح‌گر بوده و یا مخرب؟
آیا سینما تونسته به ارزش‌هایِ انسانی و ارزش‌هایِ جامعه کمک کُنه؟

 

[A.R.P]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

به نظر من سینمای ایران هم نقش مفید داشته و هم نقش مخرب
متاسفانه در این سال های اخیر به خصوص فیلم های طنز فقط می خندانند خط قرمز کمی در خنداندن دارند و به هر وسیله ای متوسل می شوند تا مخاطب را صرفا بخندانند
اما در ضمن این فیلم های طنز پر فروش فیلم های زیبا ای هم مشاهده شده
چه تنقد کارشناسانه ای کردم خخخخخخخ

 

[Radikal]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

سلام؛

تقریبن همه‌یِ کارشناسان به نقشِ پررنگِ سینما هم به عنوان اصلاح‌گر اجتماعی و هم یک تخریبِ کننده‌یِ مهم در جوامع معتقد هستن.
این که سینما هم می‌تونه باعث پویایی و نشاط جامعه بشه و هم می‌تونه زمینه‌ساز ناامیدی و رکود در جامعه باشه.

اما سوال این جاست که سینمایِ ایران (چه قبل از انقلاب و چه بعد از اون) آیا نقشِ مهمی در جامعه بازی کرده؟
اگه آره این نقش اصلاح‌گر بوده و یا مخرب؟
آیا سینما تونسته به ارزش‌هایِ انسانی و ارزش‌هایِ جامعه کمک کُنه؟

توی ایران سینمای آزاد وجود نداره ، یعنی سینمایی که صرفاً هدایت گر اون کارگردان و نویسنده باشه ، بلکه سینماهای ایران فیلترینگ های زیادی رو باید طی کنند و به تایید گروه های مختلفی برسند ، اغلب فیلم هایی که فروش های کلان میکنند مضامین اجتماعی خیلی مثبتی ندارند به نظرم ، اغلب بر اساس اهداف یک گروه خاص رشد میکنه و چون اون عقاید هم زیاد با عقاید جامعه امروز همخونی نداره ، میتونم بگم نقش مثبتی رو ایفا نمیکنه!

 

[زهرا27]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

اینکه بگیم سینمادرکل مخرب بوده یااصلاحگرمن واقعادرحدش نیستم.ولی یه زمانی توفیلماخیلی کم ناسزاوفحش میشنیدیم یهویه راه برای عبورازخط قرمزپیداکردن که مثلافیلمه ژست فیلم روشنفکرانه وکارگردانی خوب وبراساس واقعیت بگیره بعدهمه ی فیلماشدن فحش دادن.اونموقع واقعاتواجتماع مااینهه بی ادبی نبودولی فیلماتوروابط بین همه آدما این چیزارونشون دادن اونوقت آدماجلوی کساییه که ازشون خجالت میکشیدن این حرفاروشنیدن ودیدن قبحش ازبین رفت..الان همه خیلی راحت ازین کلمات استفاده میکنن.حتی توخیابونم گوشت درامان نیس.الانم موضوع نصف فیلما شده خیانت همسر.قبح این موضوعم توجامعه ازبین میره اگرم ازبین نره شمامیتونیدکلی خانواده پیداکنید که افرادبااین افکارمریض شدن وروحشون آسیب دیده.حالااینامثال بود بنظرم این روزاسینماگرای زیادی راه عبورازخط قرمزها یاسروصداوماجراراجب فیلمشونواین چیزامیدونن.

 

[maziar]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

سینمای ایران چه پیش از انقلاب چه الان همیش همیشه تحت تاثیر تقریبن مستقیم دولت بوده. این فقط مختص به سینما نمیشه و بقیه زمینه ها مثل کتاب ها، تیاتر، موسیقی و سایر وسایل ارتباطی مثل روزنامه و تلویزیون.

و خوب ما تو ایران شبکه خصوصی هم نداریم. یعنی فیلم و سینمای ایران رقابته از اول شکست خورده ای داره.

و خوب جامعه ی ایران رو به فقیر شدنه مالی میره یعنی دوام اوردن و باقی موندن مساله مهم تری هست تا زندگی کردن.

تو این جامعه فیلم هایی مثل اخراجی ها که نه محتوای تاریخی دارن نه هیچ محتوای اجتماعی یا هیچ ارزشی میشن پر فروش ترین فیلم های تاریخ سینما ایران چون فیلم ساخته شده تا در امد داشته باشه.

یا کتاب های داستانی رو مقایسه کنید با کتاب هایی که اوایل انقلاب یا کمی قبل تر از انقلاب نوشته شدن. کتاب های الان تقریبن قدرت هیچ گونه رقابتی از نظر ارزشی ندارن.

یا روزنامه ها. وقتی یک روزنامه وقتی نقدی بکنه یا اعتراضی بکنه بسته بشه خوب دیگه چه افراد مخالف قدرت رقابتی براشون باقی نمی مونه.

سینمای ایرانم اگر چند فیلمه خاص رو کنار بذاریم مثل گاو به عنوان فیلم های جدی یا چند فیلمی مثله مارمولک یا لیلی با من است به عنوان فیلم های طنز یا فیلم هایی مثل کافه ترانزیت یا من ترانه ۱۵ سال دارم به عنوان فیلم هایی که مشکلات زنانی که بیوه هستن رو نشون میده بذاریم کنار دیگه چیزی از سینمایه ایران میمونه ؟

 

[ابوالفضل]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

از بحث اجتماعیش که بگذریم باید به مکان بودن,خود ساختمون سینما هم اشاره کرد،

 

[mysterious queen]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

مازيمون:

اول از همه بايد بگم كه من اصلن از عملكرد سينماى ايران راضى نيستم به شخصه اما به گمان من ديد شما بسيار بسيار سياست زده ست و از جنبه ى جامعه شناختى فاصله گرفته و شايد در جاهايى دچار سياه نمايى شده باشه.

من به بخش سينمايى حرفاتون مى پردازم.
در مورد تحت نظارت دولت بودن از دو جنبه بايد بررسى بشه. اول اين كه بودجه اى كه دولت صرف اين گونه مسائل ميكنه و دوم نظارت هستش. و من حدس ميزنم منظور شما نظارت باشه. به نظر من اصلن چيز بدى نيست. هرجامعه اى براى حفظ نظم و ثبات خودش بايد امنيت روانى اعضاى خودش رو تامين كنه و اين امنيت روانى مستلزم درنظر گرفتن يك سرى از خط قرمزهاست. كه منظور بيشتر عدم توهين هستش. چون ما داريم فيلم هايى كه كاملن ضد ارزش هاى محترم براى اكثريت جامعه ساخته شده اند و اكران شده اند و جايزه گرفته اند در كشور خودمون. اما شيوه ى بيان مناسبى رو انتخاب كرده اند.
پس اين جا بايد گفته بشه كه اين كه ما سينماى آزاد نداريم حرف درستى نيست.
البته ميپذيرم مشكلات اكران رو كه عده اى از مقامات با تعصب خودشون اعمال ميكنن و مانع ادامه ى اكران ميشن. اما از نظر ساخت موافق نيستم با حرفتون.

اما در مورد ادعايى كه در مورد فيلم اخراجى ها داشتين به گفته ى عده اى چند از منتقدين مثل ابراهيم حاتمى كيا استقبال بى نظير از فيلمى به بى محتوايى و به معناى واقعى مزخرف اخراجى ها نماد اعتراض مردم ايران به اوضاع حال حاضر سينماى ايرانه.
سال هاست كه منتقدين مطرح ميكنند كه مردم با سينما قهر هستن. بزرگ ترين مشكل رو هم نبود قصه ى درست و فيلمنامه ى مناسب ميدونن. اين جاست كه وارد نقش اجتماعى سينما ميشيم.
ما همواره سينماى هند رو مسخره ميكنيم اما باليوود بسيار بسيار قوى تر از سينماى ماست و به همين دليل هم هست كه استقبال از سينما در هند بسيار زياده و هزينه براى سينما در سبد اكثر خانواده هاى هندى ست. اگر توى فيلم هاشون دقت كرده باشيم دغدغه هاى جامعه و مشكلاتش مثل عدالت آموزشى و فساد دستگاه هاى ادارى شون رو مطرح ميكنن و همواره راهكارهاش رو هم ارائه ميدن و اكثر فيلم هاشون اميد رو به جامعه تزريق ميكنه و انگيزه ميده به مردم براى تغيير شرايط. سينما همراه با جامعه حركت ميكنه. هنجارهاى غلطشون رو بيان ميكنه و يعى در تغييرش داره.
و اين كه طبق آمار هند دومين اقتصاد در حال رشد دنياست ميتونه به اين مسئله هم ربط داشته باشه.

اما ما در ايران كم داشتيم اين مدل نگاه و قصه رو. فيلم ها غالبن تقليدى و در يك سبك و سياق هستن. يك كارگردان مياد و از يك سبك استفاده ميكنه و بقيه ازش تقليد ميكنن. اكثر فيلم هاى كه در سال هاى اخير داشتيم فضاى نااميدكننده اى داشتن و خب ميشه اين رو دليل جدايى مردم از سينما دونست. سينماى ما همراه با دغدغه هاى جامعه حركت نميكنه.

در مورد فيلم هايى كه نام بردين هم اين تصور برام ايجاد شد كه در سال هاى اخير سينماى ايران رو دنبال نكردين. فيلم مارمولك اصلن فيلم فاخرى نيست. و همين طور بيشتر فيلم هايى كه نام بردين.
فيلم خوب داشتيم كه دغدغه هاى مختلف جامعه رو بيان كنه اما نه به اندازه ى كافى.


پ.ن: بهتره در مورد نشر و روزنامه در تاپيك هاى مربوط به خودش حرف زده بشه. :)

 

[maziar]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

من صرفن یک نقل قولی میذارم :

داریوش مهرجویی پیرامون ممنوعیت نمایش این فیلم توسط وزارت اطلاعات گفت:

در مورد فیلم «سنتوری»، آن را برداشتند قیمه‌قیمه کردند و سوزاندند؛ آن هم بدون هیچ دلیلی، فقط به دلیل غرض شخصی. من اینجا نکته‌ای را یادآوری کنم. برای اینکه فیلمی ساخته شود، اول از همه باید سه تا فیلم نامه به بخش فرهنگی فارابی بدهید. بعد سه نسخه از فیلم‌نامه را هم به وزارت ارشاد بفرستید. وزارت ارشاد هیئتی دارد که می‌نشینند و فیلم نامه را می‌خوانند. فارابی هم هیئتی دارد که کارشان همین است. بعد از بالا و پایین کردن‌های متعدد، بالاخره مجوز می‌دهند. بعد که کارگردان شروع به ساخت فیلم کرد، هیئتی می‌آید و مجوز ساخت می‌دهد. بعد که ساخت فیلم تمام شد، هیئتی دیگر اثر را بررسی می‌کند و به آن مجوز نمایش می‌دهد. بعد فیلم به جشنواره می‌رود. در جشنواره هیئت دیگری فیلم را می‌بیند، آن را بالا و پایین می‌کند و مجوز می‌دهد. بعد از آن هیئت داوران فیلم را می‌بینند و به آن جایزه می‌دهند و... می‌خواهم بگویم یک فیلم دو هزار مرحله را طی می‌کند تا ساخته شود! این چه صیغه‌ای است که می‌گویند فلان فیلم مجوز نداشته یا قابل نمایش نبوده؟! هر فیلمی تمام این مراحل را طی می‌کند تا ساخته شود. به هر حال با اینکه سنتوری از تمام این مراحل عبور کرد ولی اجازه نمایش پیدا نکرد. جناب وزیر عملاً ما را از نان خوردن انداخت!

 

[mysterious queen]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

بله؛ گفتم كه متاسفانه مشكلات اكران خيلى هاش از روى تعصبات شخصى ست.
و اين كه گفتم نظارت خوبه. اما اين نكته رو اضافه ميكنم كه منظورم هزارخوان رستم نبود. و اين كه هيچ كدام اينا با آزادى منافات ندارد.

 

[maziar]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

بله؛ گفتم كه متاسفانه مشكلات اكران خيلى هاش از روى تعصبات شخصى ست.
و اين كه گفتم نظارت خوبه. اما اين نكته رو اضافه ميكنم كه منظورم هزارخوان رستم نبود. و اين كه هيچ كدام اينا با آزادى منافات ندارد.

دقیقن داره. اشاره کرده در جاهای مختلف بالا و پایین می کنن! یعنی اون فیلم نامه نویس مینویسی اب به پایین جوی می رفت! اینا میگن به راست میرفت!

و این تغییرات و تغییرات مشابه عمومن داستان رو از شکلی که فیلم نامه نویس مورده میلش بوده خارج می کنه!

و عمومن این تغییرات جنبه توهین نداشتن که عوض شدن! جنبه های مخالفه وضعه فعلی داشتن که عوض شدن.

مثلن وقتی در شعر فرهاد گفته میشه :

زیر این سقف اگه باشه پر میشه عطر تنه تو
لختی پنجره هاشو میپوشنه پیرهنه تو

و بعد عوض میشه :

زیر این سقف اگه باشه پر میشه از گرمایه تو!
لختی پنجره هاشو می پوشونه دست های تو!

درسته مثالم لزومن از دنیایه سینما نیست ولی این بلاهایی که موقع تغییر دادن میارن در اینجا شعر رو از اهنگ میندازه و از معنی خارج می کنه.
الان این توهین داشت ؟ یا این ارامشه کسی رو به هم میزد ؟ اهنگی که همه بهش گوش می کردن و به گوشه همه اشنا بود

 

[mysterious queen]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

به نظر من نظارت با آزادى منافات نداره.
بايد چارچوب هايى تبيين بشه و از دخيل شدن سلايق شخصى افراد جلوگيرى بشه.
در واقع من معتقدم اصل نظارت با آزادى منافات نداره. اما كاملن باور دارم كه گاهى اعمال نظرهاى شخصى زيادى صورت ميگيره. و ضعف هاى زيادى وجود داره.

 

[پوریا]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

متاسفانه ب نظر من سینما در ایران بیشتر متاثره تا موثر.بیشتر آیینه ی جامعست تا راهنمای او

 

[mysterious queen]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

متاسفانه ب نظر من سینما در ایران بیشتر متاثره تا موثر.بیشتر آیینه ی جامعست تا راهنمای او

ولی من فکرمی‌کنم خیلی وقتا حتا نتونسته که آینه هم باشه!
خیلی وقتا حسِ هم‌زادپنداری بینِ مردم و فیلم‌ها ایجاد نشده.

 

[zariii]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

به نظر من سینما ما هنوز فاصله داره با سینمای آرمانی برای یک جامعه و اصلی ترین دلیلش هم رعایت اصولیه که برای مجوز مجبوره رعایت کنه

 

[mysterious queen]

پاسخ : نقشِ اجتماعیِ سینما در ایران

به نظر من سینما ما هنوز فاصله داره با سینمای آرمانی برای یک جامعه و اصلی ترین دلیلش هم رعایت اصولیه که برای مجوز مجبوره رعایت کنه

می‌شه تعریف‌تون از سینمایِ آرمانی رو بگین؟
و بعد توضیح بدین که چرا به نظرتون اصلی دلیل‌ آرمانی نبودن‌ش پروسه‌یِ اخذِ مجوز هست‌ش؟