آیا روبات‌ها می‌توانند صاحبان واقعی آثارشان باشند؟

[Radikal_2002]

این مطلب برای چند هفته پیشه ولی خواستم با شما به اشتراک بگذارم و نظر شما رو هم بدونم

آیا روبات‌ها می‌توانند صاحبان واقعی آثارشان باشند؟
ScientificAmerican- مالکیت معنوی اصطلاحی حقوقی است که حق استفاده از فعالیت‌های فکری و ابتکاری –ادبی، هنری یا ...- را برای صاحبان آن اثر حفظ می‌کند. اما آیا این حق تنها به انسان خرمند (Homo sapiens) محدود می‌شود؟ در قانون چنین است. اما چه می‌شود اگر یک انسان یا یک گروه از اثری هنری که توسط روبات یا حیوانی کشیده شده به سودی برسد؟ در حال حاضر آن موجود در برابر قانون بی‌دفاع خواهد بود. اما جریان‌های فکری جدیدی به دنبال تخصیص بخشی از قانون به این مسئله هستند.

این باور که انسان‌ها تنها موجودات هوشمند و آگاهند مدت زیادی بر جهان سیطره داشته و قوانین مالکیت معنوی نیز برای صیانت از فرآورده‌های این هوش انسانی تنظیم شده است. اما چه می‌شود اگر آن ریزتراشه‌های درون قطعات فلزی شاهکاری هنری خلق کنند؟

سال پیش، شکایت انجمن حمایت از حقوق حیوانات در پی ماجرای سلفی گرفتن میمون ماکاک با دوربین یک عکاس طبیعت جنجالی شد. در جریان عکاسی از گونه‌های نادر میمون، دیوید اسلتر دوربین گوشی خود را رها می‌کند، از قضا میمونی دوربین را برداشته و عکسی سلفی از خود می‌گیرد. (عکسی که در ذیل مشاهده می‌کنید.)

اسلتر پس از انتشار عکسش از ویکی‌پدیا، به دلیل رعایت نکردن قانون کپی رایت، شکایت می‌کند. اسلتر در این دادگاه پیروز شد. PETA اما پرونده‌ای را علیه اسلتر ترتیب داد. این انجمن معتقد بود که حق مالکیت این عکس –که تا آن زمان شهرت خاصی را برای اسلتر رقم زده بود- متعلق به میمونی‌ست که آن را گرفته است! قاضی دادگاهی که مسئول رسیدگی به این پرونده بود حق را به اسلتر داد؛ اما اذعان کرد که محدودیت قوانین برای حیوانات وجود دارد و امکان تغییر آن به سود آن‌ها نیز میسر است.

اما چرا مالکیت معنوی انسان‌محور است؟ دلایل فلسفی زیادی برای آن وجود دارد. به عنوان مثال جان لاک، در قرن 17م بیان می‌کرد که افراد باید یک یک حق طبیعی نسبت به چیزی که خلق می‌کنند و نتیجه‌ی آن داشته باشند. دلایل اقتصادی بسیاری نیز وجود دارد.

صیانت حقوق مالکیت معنوی برای پیشرفت اقتصادی نیز حایز اهمیت است. اگر محصولات برآمده از هوش انسانی محافظت نشوند، ممکن است افراد نسبت به تولید و خلاقیت دلزده شوند و در نتیجه پیشرفت بشر لطمه می‌بیند.

باید به اهمیت "هوش" به طور انحصاری نیز توجه کنیم. یکی از علل وجود مالکیت انحصاری محافظت از ارزش‌های هوش است. قابلیتی که پیشرفت بشر را بر دوش می‌کشد. شاید اگر این بند را به عنوان یکی از علل مالکیت معنوی به حساب بیاوریم، بتوانیم نوع مصنوعی هوش ،AI، را نیز مالکان آثار هنری و ادبیشان بدانیم.

قدم‌های زیادی برای "هوشمندسازی" ماشین‌ها انجام گرفته است. در دهه‌ی 70 میلادی هارولد کوهن درباره‌ی ماشینی نوشت که هنر خلق می‌کند و AARON را ساخت؛ نرم‌افزاری کامپیوتری که تصاویری بدیع می‌ساخت.

هنرنمایی AARON
شرکت IBM، Watson را ساخت که می‌توانست زبان طبیعی را رمزگشایی کند و به سوالات پاسخ دهد. ایگور مورداچ الگوریتمی ساخت که ربات را قادر می‌ساخت برای رسیدن به یک شی، حرکات را بیازماید و به مناسبت‌ترین برسد.

اما با وجود آنکه نامش را "هوش" می‌گذاریم، بسیاری از افراد تمایلی ندارند که ماشین‌های دارای "هوش مصنوعی" را دارای مالکیت معنوی بدانند. آن‌ها می‌گویند مالکیت معنوی تنها برای محافظت از هوش نیست، بلکه حامی جنبه‌ی خاصی از هوش که مخصوص انسان می‌باشد است. هوش مصنوعی از دیدگاه آن‌ها تنها اجرای برنامه‌ها و الگوریتم‌هاییست که توسط انسان نوشته شده است.

خواه‌ناخواه هوش مصنوعی روز به روز به انسان نزدیک‌تر می‌شود. بهتر یاد می‌گیرد، تصمیات پیچیده‌تر می‌گیرد، مسائل سخت‌تری را حل می‌کند و شاید آثار عجیب و باکیفیت‌تری را خلق کند. پس شاید بحث درباره‌ی گسترده‌تر کردن دامنه حقوق مالکیت معنوی بی‌فایده نباشد.

اتحادیه اروپا با توجه به نقش پررنگ روبات‌ها در آینده خواستار تنظیم "قانون مدنی روبات‌ها" شده است. شاید مالکیت معنوی شروعی برای همین داستان باشد.
منبع: TheConversation

نظر شما چیه آیا ربات ها میتونن صاحب آثارشان باشند؟؟

 

[mahzoun99]

اینکه صاحب بودن معنوی چیه که بشه به ربات‌ها تعمیم داد رو نمیدونم.
ولی اینکه ربات اونو ایجاد کرده میشه گفت صاحب اون هست ، و مثلا میتونه اثری باشه که بشر طی چند قرن هم بهش نرسه... از این جهت میشه گفت صاحب اثر رباته. ولی چون ربات رو انسان ساخته ،احتمالا انسان نمیخواد قبول کنه که اون یه موجود معنویه(یحتمل نمیتونه هم باشه) (تعریف معنوی بودن رو هم نمدونم که منظورشون چیه ) ... یعنی نوعی رابطه طولی داره (اثر --> ربات --> سازنده) که میگه این اثر متعلق به سازنده ربات هست نه خود ربات... که خب طرز فکر(هوش مصنوعی) اون ربات هم توسط سازندش ایجاد شده.. از این یکی جهت هم میشه گفت سازنده ربات ، صاحب اثر ایجاد شده توسط رباته نه خودش.
اما نظر شخصیم اینه : اثری که توسط ربات ساخته شده مالکیتش اول مال سازنده رباته بعد خود ربات :-!

 

[Arshawm]

اگه استدلالمون این باشه : "چون ما(انسان) ربات رو ساختیم پس صاحب واقعی آثارشان ما هستیم" . پس میشه گفت که صاحبان واقعی آثار هر شخص پدر و مادر اون شخص هستن.(که احتمالا؟! غلطه)
ولی نمیشه ربات رو دقیقا به آدم تشبیه کرد. فرض کنید یه شخصی(انسان) یه سایت(یا هرچی) درست میکنه. محتوای سایت در واقع متعلق به خود شخصه نه خود سایت.
این که ربات(بخوانید هوش مصنوعی) بیشتر شبیه به یه انسان یا یه سایته رو نمیدونم.

 

[Zetsubou Shinji]

پاسخ به این سوال ممکن نیست مگر اینکه قبلش جواب اینارو بدیم:
مالکیت یعنی چه؟
چرا به انسان حق مالکیت میدهیم؟(در صوزتی که بدونیم مالکیت چیه و چرا انسان این حق رو داره،بحث میره سراغ اشتراک انسان با ربات/حیوان بر سر این موضوع)

 

[Reza mohebbi]

اگر یک ابر کامپیوتر محاسبات پیشرفته کرد مالکیت
اثر مال ابر کامپیوتر است؟ خیر
حالا فرضا باشه مالکیت حقوقی رو ایجاد میکنه
مثلا اینکه این ربات اثری خلق کرده خب چه جور حقوقی می خواهند بهش بدهند مثلا تا وقتی ربات اجازه نداده کسی حق نداره به اون اثر نگاه کنه:eek:
تعریف مالکیت از نظر فقه اسلامی در ویکی پدیا:

مالکیت رابطه ای است اعتباری بین مال و بین شخص از طرف دیگر که بر اساس آن مالک می تواند هر تصرف معقولی را که مایل باشد در آن انجام دهد

 

[DARK FIRE]

میشه گفت که صاحبان واقعی آثار هر شخص پدر و مادر اون شخص هستن

اووووم از نظر من در واقع پدر و مادر ما روی اعمال ما کنترلی ندارن اما روبات ها طبق دستورات و اطلاعات ما عکس العمل نشون میدن و خارج از مواردی که ما براشون تعریف کردیم در زمینه ی دیگه ای نمی تونن فعالیت داشته باشن پس آثار ربات ها در واقع از قبل توسط برنامه نویسان برای اونها تعریف شده

 

[Asdfghjk]

اووووم از نظر من در واقع پدر و مادر ما روی اعمال ما کنترلی ندارن اما روبات ها طبق دستورات و اطلاعات ما عکس العمل نشون میدن و خارج از مواردی که ما براشون تعریف کردیم در زمینه ی دیگه ای نمی تونن فعالیت داشته باشن پس آثار ربات ها در واقع از قبل توسط برنامه نویسان برای اونها تعریف شده

فکر نکنم هوش مصنوعی بخواد به سمتی بره که برای ایجاد یک موجود هوشمند از الگوریتم های دقیق استفاده کنه . الان با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی میشه برنامه هایی طراحی کرد که بتونن یاد بگیرن و کارهایی رو انجام بدن که برنامه نویس برنامه به فکرش هم نمیرسه . نمیدونم حسم میگه شاید اگه یه شبکه عصبی خیلی خیلی پیچیده در حد مغز انسان رو بشه رو یه ابررایانه خیلی خیلی قوی پیاده کرد اون برنامه علاوه بر بدست اواردن خوداگاهی قابلیت تفکر و ... هم بدست میاره دقیقا مثه انسان ها...

 

[Asdfghjk]

این موضوع جای بحث داره
اگه این موضوع در وضعیت فعلی هوش مصنوعی اتفاق بیفته ، گمان میکنم که حق با سازنده ی هوش مصنوعی باشه
اما اگر درباره ی آینده ی هوش مصنوعی باشه یعنی هوش مصنوعی اونقدر پیشرفت بکنه که بتونه مثل یک انسان ، کاملا جدا فکر بکنه و خلاقیت به خرج بده بنظرم حق مالکیت با رباته ، درسته که همه ی هوش و ذکاوت و خلاقیتش رو از انسان گرفته ، ولی تونسته از اونها استفاده کنه و یه چیزی بسازه که شاید به ذهن صاحب اثر هم نمیرسیده ، پس چجوری میتونه این ساخته ، متعلق به سازنده ی روبات باشه ؟

درباره ی عکس سلفی اون میمون هم ، بنظرم حق اثر هنری قطعا با میمون بوده

واقعیت اینه که وضعیت فعلی هوش مصنوعی هم تو این زمینه زیاد جالب نیست . قبلنا یه مستند چند دقیقه ای دیدم که با پخش یه اهنگ ادعا میکرد توسط هوش مصنوعی و با استفاده از روش ها و الگوریتم های تکاملی نواخته شده . وقتی اهنگ و گوش میکردی خیلی سخت بود که قبول کنی کار انسان نیست .