• اگر سمپادی هستی همین الان عضو شو :
    ثبت نام عضویت

زلزله

از زلزله و اقدامات قبل و بعد از ان چه قدر اگاهی دارید؟


  • رای‌دهندگان
    12
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #1

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
خب با توجه به این که کشور ما تو یه منطقه ی زلزله خیز قرار داره و دقیقا جایی ـه که دو صفحه ی پوسته ی زمین یعنی اوراسیا و صفحه ی اقیانوس هند دارن به هم نزدیک میشن و اتفاقات اخیر لازمه که یه سری چیز ها رو در مورد زلزله بدونیم !

همونطور که میدونید پوسته ی زمین یک دست نیست و در مناطقی از هم جدا شده ـست. تو کشور ما، دقیقا در امتداد رشته کوه زاگرس دوتا از صفحات زمین که اسم هاشونو گفتم به هم نزدیک میشن. ایجاد این رشته کوه رو میشه ناشی از برخورد این دو صفحه دونست. در مقیاس کوچکتر بریدگی ها و شکستگی های دیگه ای توی پوسته وجود دارن که عمق ـشون متفاوته. بنابراین زلزله ها در تمامی مناطق میتونن رخ بدن اما احتمالِ این رخ دادن در محل گسل ها بیشتره.
به طور کلی گسل یعنی شکستگی هایِ پوسته ی زمین، که البته این تعریف تو کشور ما کاملا متفاوته : |
اینجا گسل یعنی جایی که ما بریم خونه هامونو روش بسازیمُ منتظر بشنیم تا زلزله بیاد سراغمون : )
حالا به هر حال؛
علت اصلی وقوع زلزله اینه که بخشی از پوسته ی زمین مقاومت خودشو در برابر نیروهایی که از داخل به اون وارد میشه رُ از دست میده و طور ناگهانی میشکنه و انرژی زیادی هم آزاد میشه، از طرف دیگه تجزیه ی مواد پرتوزا میتونه سبب تجمع انرژی در داخل زمین بشه که گاهی در محل تماس دو پوسته یا گسل امکان آزاد شدنش وجود داره.
به دنبال اون، پوسته ی زمین به شکل موجی به حرکت درمیاد. هرچه سرعت و شدت این امواج بیشتر باشه قدرت تخریب زلزله بیشتر میشه. به طور کلی میشه گفت که تخریب زلزله فقط به بزرگیِ اون بستگی نداره (عددی که به ریشتر بیان میشه). بلکه عوامل دیگری تو این مسئله دخیل هستن مثل :
عمق زلزله؛ یعنی اینکه کانون زلزله در چه فاصله ای از پوسته قرار داره.
شکل موج زلزله؛ که انواع مختلفی داره مثلِ امواج سطحی و داخلی که باز اینا هم به چند دسته تقسیم میشن که هر کدوم قدرت تخریبِ متفاوتی دارن.
مدت زمان زلزله.
با توجه به این عوامل ممکنه که تخریب یک زلزله ی 5 ریشتری خیلی بیشتر از یک زلزله ی 6 ریشتری باشه.

دو مقیاس برای اندازه گیریِ زلزله وجود داره؛ مرکالی و ریشتر
از مقیاس مرکالی برای بیان شدتو میزان خسارات زلزله و از مقیاس ریشتر برای بیات بزرگی و انرزی ازاد شده استفاده میشه. به عنوان مثال انرژی آزاد شده توسط یه زلزله ی 5 ریشتری با انرژی آزاد شده با بمب اتمی هیروشیما برابری میکنه.
مقیاس ریشتر لگاریتمی ـه یعنی افزایش یک واحد در مقیاس ریشتر نشون دهنده افزایش ده واحدی در دامنه موج ـه.مثلا دامنه موج در زلزله 6 ریشتری ده برابر دامنه موج زلزله 5 ریشتری ـه و همچنین صد برابره دامنه موج زلزله ی 4 رییشتری !
یه عکس هم در مورد این دو مقیاس تو کتاب جغرافی سال دوم هست که سر فرصت براتون میذارمش.

پیش بینیِ زلزله یه چیزِ تقریبا غیر ممکنه ! یعنی اگر از کسی شنیدید که قراره زلزله بیادُ اینا سریع باور نکنید ! سرِ این مسئله به شخصه کلی آوارِگی کشیدم :D اما از بعضی نشانه ها میشه تشخیص داد که خطر زلزله وجود داره !
مثلا بی قراری حیوانات، این عامل واقعا موثره. قبل از زلزله یِ اخیر نیشابور طوطی ـی که تو قفس بود خودشو به درُ دیوار میکوبید ولی ما توجهی نکردیمُ عاقبتمون این شد که وقت زلزله تو دستشویی گیر افتادیم :))
عامل بعدی پیش لرزه هاست؛ این پیش لرزه ها با نزدیک شدن به زلزله ی اصلی شدتشون بیشتر میشه که باید خیلی حواسمون به اینا باشه اینجوری حداقل میتونیم یه آمادگیِ نسبی برای زلزله داشته باشم.
تغییر شکلِ زمین و سنگ ها یکی دیگه از این عوامل ـه، که خب تشخیصش واسه ما کارِ آسونی نیست.

مواجهه با زلزله کار آسونی نیست؛ اینطور نیست که شما بگید من سریع ـمُ میرم فلان جا پناه میگیرم، نه. اول از همه موقعِ زلزله اصلا نباید به به فکرِ نجات بقیه بود که کارِ خیلی خیلی سختیه. میشه موقع فرارِتون با فریاد به بقیه هشدار داد. به شخصه وقتِ زلزله وقتی از دستشویی زدم بیروم :)) رفتم داداشمُ بقل کردم و دوییدم به سمت در که دیگه خیلی دیر شده بودُ زلزله تموم شده بودُ منتظرِ پس لرزه بودیم :D
دوم اینکه باید استرس خودتونُ کنترل کنین. زلزله مثلِ مانورِ آبگوشتیِ مدرسه نیست که با خنده جیغ بزنیمُ بریم زیرِ میز؛ زلزله با کسی شوخی نداره، دیر بجنبی باید اشهد ـتو بخونی. این دیر جنبیدن شاملِ نجات بقیه هم میشه. تو اینجور مواقع ترس عاملِ اصلیِ مرگ ـه !
سوم اینکه قبل زلزله باید جاهای امن خونتون رو شناسایی کنید مثلا زیرِ راه پله و...
بعد از زلزله ی اصلی هم باید حواست جمع باشه، چرا که ممکنه زلزله برگشتی هم داشته باشه. خودم 3 شب زیرِ میز ناهار خوری خوابیدم :D داشتیم کسانی رو که با کلاه کاسکت کپیدن :)) البته زلزله ی اصلی بیشتر مواقع پس لرزه داره که ممکنه این پس لرزه ها تا سال ها بعد ادامه داشته باشه ولی امکان برگشتِ زلزله ی اصلی تا چند روز بعده.

یه منبع معتبر واسه با خبر شدن از زلزله ها : موسسه زئوفیزیک دانشگاه تهران
اینم بد نیست بدونین که به طور متوسط هر سه روز یک بار یه زلزله به قدرت 6 ریشتر در یکی از نقاط جهان رخ میده! آمادگیِ کامل داشته باشم، با خونه هایی که میسازیم، به آموزش هایی که به بقیه میدیم و...

خب، مطمئنا چیزایی که گفتم کامل نیستُ قراره کامل تر بشه با نظرات شما و عکس هایی که در این باره خودم به پست اضافه میکنیم :) واسه مواجهه با زلزله هم که اصلا کافی نیست ! به این مطالب بسنده نکنید !
ممنون از مطالعه ـتون !
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #2

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
امواج لرزه ای

الف) امواج درونی (پیکری)
1) موج pیا اولیه
2) موج s یا ثانویه
ب )امواج سطحی (بیرونی)
1) موج L یا لاو
2) موج R یا ریلی
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #3

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
1)موجP

uامواج p (اولیه)، موجی است طولی (جهت ارتعاش وجهت انتشار یکی است ) امواج p ، بیشترین سرعت را دارند به همین دلیل اولین امواجی هستند که توسط گیرنده های زلزله ثبت می شوند.
uاین امواج، از محیطهای جامد، مایع و گاز می گذرند ولی سرعت آن ها در محیط های مختلف، متفاوت است.
uعلت سرعت بالای این امواج آن است که راستای ارتعاش ذرات، در امتداد انتشار آن است .مانند امواج صوتی.
uامواج p باعث تغییر حجم اجسام می گردند.
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #4

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
) موج s یا ثانویه

امواج ) S ثانویه)، موجی است عرضی (جهت ارتعاش عمود بر جهت انتشار) این امواج بعد از امواج p ،توسط گیرنده های زلزله ثبت می شوند. سرعت امواج S، در مقایسه با امواج P کمتر است، زیرا امواج S حرکتی سینوسی دارند .
نظیر نور یا امواج الکترو مغناطیس. به عبارت دیگر، امتداد ارتعاش ذرات، عمود بر راستای انتشارموج است.
این امواج، سبب تغییر شکل اجسام می شوند.

امواج S ، فقط از محیط های جامد عبور می کنند. دامنه ی امواج S ، بزرگتر از دامنه ی امواج p است. عملکرد این امواج در هنگام زلزله، لرزش بناها و سازه ها است.
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #5

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
امواج سطحی با دامنه ی بلند:

این امواج بر اثر برخورد امواج درونی با فصل مشترک لایه ها و سطح زمین ایجاد می شوند و سپس در

سطح زمین یا سطح ناپیوستگی زیرزمینی یا سطح آب منتشر میگردند.

بنابراین، در محیطهای همگن و بدون لایه ایجاد نمی شوند.

امواج سطحی شکل های گوناگونی دارند ولی متداولترین آنها امواج لاو و ریلی هستند.
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #6

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
) موج L یا لاو

امواج لاو، سومین امواجی هستند که توسط گیرنده های زلزله ثبت می شوند. حرکت این امواج،شبیه امواج S است. به این معنی که، در هر دو موج، راستای ارتعاش ذرات، عمود بر انتشار موج است. ولی تفاوت آنها در این است که، در امواج S، راستای ارتعاش ذرات، عمود بر سطح زمین هست ولی، در امواج Lراستای ارتعاش ذرات، به موازات سطح زمین میباشد. دامنه ی امواج سطحی در سطح یا نزدیک به سطح زمین،حداکثر است و با افزایش عمق، کاهش مییابد.
بنابراین زلزله های کم عمق، دارای امواج سطحی بزرگی هستند. در حالی که زلزله های عمیق تر،
(عمق بیشتر از 14 کیلومتر) امواج سطحی ضعیفی دارند.
به این ترتیب در نگاه اول می توان زلزله های کم عمق را از عمیق تشخیص داد.
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #7

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
) موج R یا ریلی

آخرین امواجی که توسط گیرنده های زلزله ثبت می شوند، امواج ریلی نامیده می شوند. این امواج، نسبت به سایر امواج زلزله، حرکتی متفاوت دارند.

به این ترتیب که، حرکت آنها، شبیه امواج دریا است.

در امواج دریا، جهت حرکت ذرات، دورانی و در جهت انتشار موج است. در حالی که

در امواج R، حرکت دورانی در خلاف جهت انتشار موج میباشد.

در هنگام زلزله، خروج ریشه ی درختان از خاک را میتوان از عملکرد این

امواج دانست.
 
  • شروع کننده موضوع
  • مدیر
  • #8

Strangers

کاربر فوق‌حرفه‌ای
عضو مدیران انجمن
ارسال‌ها
1,208
امتیاز
21,008
نام مرکز سمپاد
علامه حلی۱
شهر
همدان
سال فارغ التحصیلی
0000
تعیین مرکزسطحی ( اپی سنتر)و عمق زلزله


با داشتن اختلاف زمان دو موج S و P ومشخص بودن سرعت آن ها می توان با رابطه یا نمودار فاصله از مرکز زلزله را مشخص کرد


دستگاههای لرزهنگار، امواج زمین لرزه را ثبت میکنند. با استفاده از امواج ثبت شده (لرزه
نگاشت ها)، یک لرزه شناس میتواند، به آسانی مرکز سطحی زلزله و بزرگی آن را مشخص کند.
امواج حاصل از یک زمین لرزه، شامل امواج درونی و سطحی است. این امواج، با اختلاف زمانی معینی نسبت به یکدیگر، به دستگاه لرزه نگار می رسند. بنابراین برای پیدا کردن مرکز سطحی یک زمین لرزه، اختلاف زمان رسیدن امواج P و S را تعیین می کنیم.شکل، منحنی تغییرات امواج P و S و سطحی را برحسب فاصله از مرکز زلزله و زمان دریافت آنها در ایستگاه لرزه نگار را نشان میدهد. در این نمودار محور X ، فاصله ی ایستگاه، از مرکز سطحی زلزله را برحسب1000کیلومتر و محور Y ، زمان رسیدن امواج زمین لرزه به ایستگاه لرزه نگار را نشان میدهد. هرچه فاصله ی ایستگاه لرزه نگار، از مرکز سطحی زلزله بیشتر باشد، اختلاف زمان رسیدن این امواج (فاصله ی عمودی بین منحنی ها) به دستگاه بیشتر می شود و برعکس هرچه این فاصله کوتاه تر باشد، این اختلاف زمانی، کوتاه تر باشد این اختلاف زمانی کوتاه تر خواهد شد




با داشتن اختلاف زمان رسیدن دو موج s و p می توان فاصله را به دست آورد .
برای مثال:
اختلاف زمان دو موج اگر 30 ثانیه باشد، فاصله تا مرکز سطحی350 کیلومتر است. در دو ایستگاه دیگر هم فاصله را به دست می آوریم. بر اساس مقیاس نقشه، سه دایره را رسم می کنیم، محل تلاقی، مرکزسطحی است.




رابطه ی تعیین شدت وانرژی زلزله


M_S=1.66Log∆+Log A/T+3

LogE=11.8 +1.5M_S








بزرگی یا میزان تخریب ناشی از زلزله


1) شدت زلزله

2) زمان تناوب

3) زمان لرزش

هرچه فرکانس کمتر( زمان تناوب بیشتر) باشد

ساختمانهای بلند مرتبه بیشتر خسارت می بینند


+منبع
جزوه ی( :| ) شبی در مدرسه پارسال
خوبه باز دوتا چیز یادگرفتیم :-"
 
آخرین ویرایش:
بالا