Krypton | قفسه کتاب

[Krypton]

Read:

1. خاطرات یک بچه‌ی چلمن [ج1_6 و خودآموز]/ جف کینی
2. جودی دمدمی [2 جلد]/ مگان مک‌دونالد
3. شاید عروس دریایی/ الی بنجامین
4. پاستیل‌های بنفش/ کاترین اپلگیت
5. بی‌صدایی/ ریشل مید
6. تو تنها نیستی/ جکلین وودسون
7. چلنجر دیپ/ نیل شوسترمن
8. فرمول نجات پی/ استیسی مک‌آنلتی
9. جنگی که نجاتم داد/ کیمبرلی بروبیکر بردلی
10. تیمارستان متروک/ دن پابلوکی
11. وسط ناکجاآباد/ جولی تی لامانا
12. شازده کوچولو/ آنتوان دوسنت اگزوپری*
13. مجموعه آثار شل سیلوراستاین
14. دُن‌ژوان کرج/ صادق هدایت
15. زنده به گور/ صادق هدایت
16. داش آکل/ صادق هدایت
17. سگ ولگرد/ صادق هدایت
18. سه قطره خون/ صادق هدایت
19. مدیر مدرسه/ جلال آل‌احمد *
20. چهل نامه‌ی کوتاه/ نادر ابراهیمی
21. شعر زمان١/ احمد شاملو
22. مردی که نرفته‌است برمی‌گردد/ سید مهدی موسوی
23. سمفونی مردگان/ عباس معروفی
24. سال بلوا/ عباس معروفی
25. اداره پست/ چارلز بوکوفسکی
26. هزارپیشه/ چارلز بوکوفسکی
27. جاناتان مرغ دریایی/ ریچارد باخ
28. دختر پرتقالی/ یاستین گاردر
29. پاسخ‌های کوتاه به پرسش‌های بزرگ/ استیون هاوکینگ
30. مغازه خودکشی/ ژان تولی
31. 1984/ جورج اورول
32. قمار باز/ فئودور داستایفسکی
33. شرق بنفشه/ شهریار مندنی‌پور
34. ماه نیمروز/ شهریار مندنی‌پور
35. بوف کور/ صادق هدایت
36. در انتظار گودو/ ساموئل بکت
37. سقوط/ آلبر کامو
38. سؤتفاهم/ آلبر کامو
39. دوزخ/ ژان پل سارتر
40. شب‌های روشن/ داستایوفسکی
41. بار هستی/ میلان کوندرا
42. هویت/ میلان کوندرا
43. برف و سمفونی ابری/ پیمان اسماعیلی
44. تنهایی پر هیاهو/ بهومیل هرابال
45. نه‌آدمی/ اوسامو دازای
46. راستی چرا؟/ پابلو نرودا
47. وصیت و صبحانه/ حسین صفا
48. منجنیق/ حسین صفا
49. این دست بی‌صدا/ حسین صفا
50. سایکوسیس ۴:۴۸/ سارا کین
51. پسرک، موش کور، روباه و اسب/ چارلی مکسی
52. پاندای بزرگ و اژدهای کوچک/ جیمز نوربری
53. گربه‌ای که ذن یاد می‌داد/ جیمز نوربری
54. متن‌هایی برای هیچ/ ساموئل بکت
55. وقت سعد/ کلاریسی لیسپکتور
56. از اون روزا که عکسا/ منصور ضابطیان

---

Biology:​

1. بیولوژی/ کمپبل
2. فیزیولوژی/ گایتون و هال
3. بیوشیمی/ لنینجر
4. ژنتیک/ ساسان امینی
5. ژنتیک/ شاهنظر
6. آمار زیستی/ شاهنظر
7. اکولوژی/ کوشا پایداری
8. رفتارشناسی/ محمد کرام الدینی
9. مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار/ کریس
10. زیست شناسی گیاهی/ الهه علوی
11. سلولی مولکولی/ محمد حسین امیری
12. گیاه‌شناسی/ رست و باربور
13. زیست‌شناسی گیاهی/ ریون
14. سیستماتیک گیاهی/ سیمپسون
15. جانورشناسی/ هیکمن
16. مرحله‌ یک‌های دوره یک تا هشت
17. مرحله یک‌های دوره نه تا شانزده
18. مرحله‌ یک‌های دوره هفده تا بیست و دو
19. مرحله دوهای دوره یک تا هشت
20. مرحله دوهای دوره نه تا شانزده
21. مرحله دوهای دوره هفده تا نوزده
22. Evolution/ Bergstrom

---

Reading:​

1. شایو/ اوسامو دازای
2. تفکر سریع و کند/ دنیل کانمن
3. مجمع الجزایر شاعران پرومته/ مسعود خیام
4. بازداشتگاه صورتی/ آدام آلتر
5. دمیان/ هرمان هسه
6. کامپیوتر و مغز/ جان فون نویمان

---

To read:​

1. دریا روندگان جزیره آبی‌تر/ عباس معروفی
2. فریدون سه پسر داشت/ عباس معروفی
3. نام تمام مردگان یحیاست/ عباس معروفی
4. تماماً مخصوص/ عباس معروفی
5. پیکر فرهاد/ عباس معروفی
6. ذوب شده/ عباس معروفی
7. جاودانگی/ میلان کوندرا
8. جشن بی‌معنایی/ میلان کوندرا
9. عشق‌های خنده‌دار/ میلان کوندرا
10. زندگی جای دیگری است/ میلان کوندرا
11. هملت/ شکسپیر
12. اتللو/ شکسپیر
13. مکبث/ شکسپیر
14. شاه لیر/ شکسپیر
15. بیگانه/ آلبر کامو
16. اسطوره سیزیف/ آلبر کامو
17. کالیگولا/ آلبر کامو
18. طاعون/ آلبر کامو
19. تسخیر شدگان/ آلبر کامو
20. مجموعه‌ داستان‌های چخوف
21. باغ آلبالو/ چخوف
22. برادران کارامازوف/ داستایوفسکی
23. یادداشت‌های زیرزمینی/ داستایوفسکی
24. جنایت و مکافات/ داستایوفسکی*
25. سلوک/ محمود دولت‌آبادی
26. خانه‌ی آخر/ محمود دولت‌آبادی
27. جای خالی سلوچ/ محمود دولت‌آبادی
28. طریق بسمل شدن/ محمود دولت‌آبادی
29. عقاید یک دلقک/ هاینریش بل
30. جوانی‌ها/ بیژن الهی
31. دیدن/ بیژن الهی
32. دره‌ی علف هزار رنگ/ بیژن الهی
33. آبی ماورای بحار/ شهریار مندنی‌پور
34. کتاب ارواح شهرزاد/ شهریار مندنی‌پور
35. مومیا و عسل/ شهریار مندنی‌پور
36. نوای اسرارآمیز/ اریک امانوئل اشمیت
37. خرده جنایت‌های زناشویی/ اریک امانوئل اشمیت
38. دیوار گذر/ مارسل امه
39. تهوع/ ژان پل سارتر
40. مسخ/ فرانتس کافکا
41. محاکمه/ فرانتس کافکا
42. نرگس/ حسین صفا
43. صدای راه پله می‌آید/ حسین صفا
44. آه به خط بریل/ حسین صفا
45. مجموعه اشعار/ شل سیلور استاین
46. با همه‌چیز/ شل سیلور استاین
47. انقراض ششم/ الیزابت کلبرت
48. چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند؟/ رابرت ساپولنسکی
49. انقراض ششم/ الیزابت کولبرت
50. ایده‌ی خطرناک داروین/ دنیل دنت
51. داروینیسم و تکامل/ محمود بهزاد
52. جانِ کلام مغز/ مایکل اوشی
53. شعرها و یادهای دفترهای کاهی/ احمدرضا احمدی
54. قلعه حیوانات/ جرج اورول
55. خطاب به پروانه/ رضا براهنی
56. چمدان/ بزرگ علوی
57. چشم‌هایش/ بزرگ‌ علوی
58. بابا گوریو/ اونوره دو بالزاک
59. خشم و هیاهو/ ویلیام فاکنر
60. مالوی/ ساموئل بکت
61. اما ابرها/ ساموئل بکت
62. دست آخر/ ساموئل بکت
63. مالون می‌میرد/ ساموئل بکت
64. دوازده قطعه کوتاه/ ساموئل بکت
65. مطرود و دو داستان دیگر/ ساموئل بکت
66. فلسفۀ ملال/ لارس اسوندسن
67. ما/ یوگنی زامیاتین
68. فریفته‌ی تصادف/ نسیم نیکلاس طالب
69. پاتوق‌های/ جومپا لاهیری
70. بندها/ دومینیکو استارنونه
71. کرگدن/ اوژن یونسکو
72. مرگ فروشنده/ آرتور میلر
73. داستان/ رابرت مک‌کی
74. عامه پسند/ چارلز بوکوفسکی
75. ساندویچ ژامبون/ چارلز بوکوفسکی
76. سوختن در آب، غرق شدن در آتش/ چارلز بوکوفسکی
77. ناخدا برای ناهار رفته و ملوانان کشتی را تسخیر کرده‌اند/ چارلز بوکوفسکی
78. خانواده‌ی تُت/ ایشتوان ارکنی
79. قصه‌های یک دقیقه‌ای/ ایشتوان ارکنی
80. این یک چپق نیست/ میشل فوکو
81. Consciousness/ Susan Blackmore
82. Nausea/ Jean-Paul Sartre
83. Normal People/ Sally Rooney
84. Neurosis and Human Growth/ Karen Horney

---

Computer science:​

1. Dive into systems/​
2. The computer and the brain/​
3. Clean Code/ Robert C. Martin​

 

[Krypton]

سمفونی مردگان/ عباس معروفی
[روایت ملموسی از زندگی یک خانواده‌ی پدرسالار با چند ناظر متوالی. درباره شاعر جوانی که درگیر تناقضات است و در دام خشم پدر سنتی خود بارها محکوم به "شروع دوباره" می‌شود.]
اولین بار وقتی کلاس هشتم بودم خوندمش و شخصیت سورملینا برام خیلی ملموس بود. سه سال بعد که از نو شروعش کردم؛ "آیدین" بودم.
قلم عباس معروفی و شیوه‌ی روایتش، برای من گیرایی خاصی داره و دلم می‌خواد برای این‌که کلماتش حیف و میل نشه حد فاصل بین کلماتش رو زندگی کنم و نفس بکشم، علیرغم آمیختگیش با رنج‌‌.
توتالیتاریسم ناشی از پدرسالاری خانواده که در جامعه هم مشهوده، با تجربه‌ی زیسته‌ی ماها چندان فاصله‌ای نداره، صرفا مکان و زمان عوض می‌شه. تمامیت‌خواهی بر پاست؛ از خانواده تا جامعه. و آماده‌ی طرد آیدین‌ها، در تلاش برای خفه‌کردن صداهاشان و بیزار از ماهیانی که خلاف جهت جریان شنا می‌کنند.
سمفونی مردگان تکرار شدنی نیست. اولین تجربه‌ی من از خوانش رمان ایرانی بود و همیشه با وجود کهنگی، شکاف‌های جدیدی برای کشف کردن داره. چه در تنهایی آیدا و چه در غربت آیدین، یا سکون یوسف و غرور اورهان.
قلم عباس معروفی بازتابی از زندگی ماست؛ نمایانگر آنچه در پستوی خانه‌ها پنهان شده. و خانواده‌ی اورخانی آینه‌ی نقش‌ها.

 

[Krypton]

نوشتن معرفی یا در واقع مرور بر کتاب‌هایی که خونده‌م برای من کار راحتی نیست. اما از به چالش کشیدن خودم استقبال می‌کنم و ادامه‌ می‌دم به این تاپیک.
پس این‌بار:
در انتظار گودو/ ساموئل بکت.
ترجمۀ علی‌اکبر علی‌زاده/ نشر بیدگل.
در سال کنکورم، به انتظار گودو نشسته بودم و بکت می‌خواندم. از کتابخانه گرفتم نسخه‌ی نشر بیدگل را. و اولین تجربه‌ی نمایشنامه خواندنم، یک‌جورهایی به معرکه‌ترین آن‌ها بدل شد.

بکت شبیه هنرمندان و فلاسفه ماقبل خود، این پرسش را پیش می‌کشد که «انسان‌ بودن به چه معناست؟». پاسخی که وی می‌دهد هول‌آور است: انسان بودن، جست‌وجویی بی پایان است برای یافتن [هویت] و جهانی که [شخص بتواند] در آن لذت ببرد. این همان مخمصۀ ماست. (از مقدمه).

جهان‌بینی و نثر روایی بکت برای من بسیار گیراست. پوچی نهفته در انتظار گودو، برای من ملموس‌ترین بود و به غایت از تجربه‌ی خواندنش لذت بردم.
فکر می‌کردم ابزوردیته‌ی نهفته و لذت‌بخش قلم بکت گذراست اما بعدتر با «متن‌هایی برای هیچ»، تکرار شد تا حد قابل توجهی.

از نظر بکت، انسان تجربه‌ی هیچی است: تنها واقعیتی که انسان از آن مطلع است، عدم توانایی او برای تفسیر ساختار شخصی خویش است. (Levy, 1980, pp. 3-4).

به زعم لوی، راویان داستان بکت، «راویان محض¹» بودند.

¹.pure
از بکت تا به امروز فقط دو کتاب خوانده‌ام و شرح مفصلی بر آثارش نمی‌توانم داشته باشم اما در انتظار گودو برای من در آغاز روند نمایشنامه‌خوانی، انتخاب مناسبی بود و بشدت علاقه‌مندتر شدم به ادامه‌ی این روند. هرچند که سارتر و کامو نتوانستند مرا به انتظار گودو بنشانند. البته که این قیاس چندان درست نیست چرا که با کامو به «سوتفاهم»‌ و با سارتر به «دوزخ» مبتلا شدم؛ دوزخ قهر ابدی پسر!
درنهایت: استراگون، ولادیمیر و حتّا گودو بودن، کیفیاتی از زیستِ آمیخته به رنج انسان امروزی‌اند. هر یک از ما در مقطعی در انتظار ناجی می‌نشینیم، دریغ از این‌که او، خود نیز منتظر است./.

 

[Krypton]

سقوط/ آلبر کامو
کامو در رمان کوتاه اما تاثیرگذار "سقوط" ما را به سفری درون‌کاوانه و تکان‌دهنده به اعماق روان انسان مدرن می‌برد. ژان باتیست کلمانس، قاضی‌ای که به دلایلی نامعلوم، مقام خود را رها کرده و به یک کافه در آمستردام پناه آورده، راوی داستان است. او در این کافه، سرگذشت خود را برای یک غریبه بازگو می‌کند. کلمانس، با صدایی آکنده از طعنه و خودآگاهی، از گناهان و اشتباهات گذشته‌ی خود می‌گوید و از اینکه چگونه از یک فرد شریف و قانون‌مدار به شخصیتی منزوی و بدبین تبدیل شده است.
"سقوط" فراتر از یک روایت شخصی، به پرسش‌های بنیادینی درباره‌ی ماهیت انسان و جایگاه او در جهان می‌پردازد. کامو در این رمان، مفاهیمی چون حبس معنوی، نیستی، گناه، و تقصیر را به زیبایی به تصویر می‌کشد. کلمانس، با وجود تمام تلاش‌هایش برای فرار از گذشته و ساختن هویتی جدید، همچنان در بند گناهان خود اسیر است. او به نوعی در دوزخی از ساخته‌ی خود زندانی شده است.
این کتاب روایتی است از هبوط انسان مدرن از باغ عدن. کلمانس، همانند آدم، از بهشت گناه کرده و از آن رانده شده است. با این تفاوت که بهشت کلمانس، دنیای روشنفکری و قانون‌مداری است و دوزخ او، دنیای درون و وجدانی است که همواره او را آزار می‌دهد.
"سقوط" یک رمان صرف نیست، بلکه یک اثر فلسفی است که به بررسی پیچیدگی‌های روان انسان می‌پردازد. کامو در این رمان، به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش است که چرا انسان قادر است چنین اعمال پلید و زشتی را مرتکب شود. او نشان می‌دهد که انسان، موجودی دوگانه و متناقض است که همواره در کشمکش بین خیر و شر قرار دارد.
"سقوط"، رمانی است که همچنان تازگی خود را حفظ کرده است. این کتاب، آینه‌ای تمام‌نما از جامعه‌ی مدرن است که در آن، انسان‌ها درگیر مسائلی چون فردگرایی، پوچ‌گرایی، و فقدان معنویت هستند.
"سقوط"، رمانی است که خواننده را به تفکر و تعمق وا می‌دارد. این کتاب، ما را به این پرسش وامی‌دارد که آیا ما نیز همانند کلمانس، در دوزخی از ساخته‌ی خود زندانی شده‌ایم؟ آیا ما نیز از بهشتی گناه کرده‌ایم و در جستجوی راهی برای رهایی هستیم؟

من هرگز شب از روی پل نمی گذرم. این نتیجه ی عهدی ست که با خود بسته ام. آخر فکرش را بکنید که کسی خودش را در آب بیندازد. آن وقت از دو حال خارج نیست: یا شما برای نجاتش خود را در آب می افکنید و در فصل سرما به عواقب بسیار سختی دچار می شوید! یا او را به حال خود وامی گذارید. شیرجه های نرفته گاهی کوفتگی های عجیبی به جا می گذارد.

پ‌ن‌: من ترجمه‌ی کاوه میرعباسی از نشر چشمه رو در یک نشست، خوندم و به غایت دوستش داشتم.

 

[Krypton]

«زوال بشری» از «صبح خاکستری» تا «پایین رفتن خورشید».
اوسامو دازای نویسنده‌ی فقید ژاپنی در سال ۱۹۴۸ به روشی سنتی به نام جوشی که نوعی خودکشی دونفره است، به زندگی‌اش پایان بخشید. این ششمین و آخرین اقدام وی برای پایان دادن به زندگی کوتاهش بود. جسد او و همراهش ۶ روز بعد، یعنی در روز تولد ۳۸ سالگی‌ دازای یافت شد.
سومین کتاب از اوسامو دازای را خواندم‌. به همین بهانه فرصتی یافتم تا شرح شخصی سازی شده‌ای بر دازای و آنچه که تا کنون با نوشته‌هایش تجربه کرده‌ام، بنویسم.
از شرق آسیا کتاب‌های زیادی نخوانده‌ا‌م‌؛ اولین تلاشم برای برقراری ارتباط با ادبیات ژاپن، «شهر گربه‌ها»ی موراکامی بود که هنوز چندتایی از داستانهایش باقی مانده است. در دومین تلاشم (که پیشنهادی از دوست عزیزی بود) نه‌آدمی از اوسامو دازای (ترجمۀ مرتضی صانع) را در راه‌آهن تهران شروع کردم و خواندم‌. با شخصیت اصلی داستان احساس نزدیکی بسیاری می‌کردم و بعدتر در شایو و صبح‌ خاکستری فهمیدم که این شگرد کار دازای است. انگار آن همه زخم و آسیب روانی در طول زندگی، جوهر او شده، جوهری که درون رنجور هر انسانی را می‌تواند لمس کند.

اکنون دیوانه‌ام. بیرون هم که بروم باز برایشان دیوانه‌ام. یک خط خورده. نه آدمی. دیگر آدم نیستم.

قرار نیست این رنج خیلی بزرگ یا سهمگین باشد، می‌تواند ابتدای استقلال را نشان بدهد که منتهی به آزادی‌ست. دازای به سادگی مسئله‌ی مادیات را این‌گونه بیان می‌کند:

به خودم آمدم و دیدم تنهایم و با پول توجیبی‌ام باید هر طور شده تا سر برج سر کنم.

شایو به معنای پایین رفتن خورشید، تجسد افول و اضمحلال روزمره‌ای‌ست که یک خانواده‌ی اشراف‌زاده را پس از جنگ، در بر می‌گیرد. در نقدی شخصیت اول شایو را «عاصی» خوانده بودند و این خود نزدیک‌ترین توصیف به شخصیت رنجور و آسیب‌پذیر کازوکو است که در نهایت غرقه در بیگانگی جهانِ رو به تاریکی پیرامون می‌شود. در نهایت پررنگ‌ترین شگرد دازای در این رمان، استفاده از این استفهام انکاری‌ست؛

آیا کسی هست که تباه نشده باشد؟

صبح خاکستری روایت‌گر زندگی دختری نوجوان است در خانواده‌ای محقر با آرزوهای کوچک و بدیهی در روزگار پس از جنگ.
هاتسومی هانایا، تجسّد رنج ناشی از فشارهای جامعه و چارچوب‌های سنتی ژاپن بوده که توسط دازای به خوبی ترسیم گشته و عشق به خانواده‌ را (هرچند خارج از قالب روزمره‌ی آن) به خوبی به تصویر می‌کشد.

احساسم نسبت به خانواده‌ام بسیار عجیب بود. اگر از دیگران دور می‌شدم، به‌مرور در ذهنم کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر می‌شدند، تاجایی‌که کاملاً فراموششان می‌کردم. اما خاطراتم از افراد خانواده‌ام دائم عاشقانه‌تر می‌شدند و فقط زیبایی‌های آن‌ها را به‌ یاد می‌آوردم.

در مجموع قلم دازای، توأمان با جریان سیال ذهن، برای من جذابیت بسیاری داشت و ارتباط خوبی با آثار او توانستم برقرار کنم و به جرأت می‌توانم بگویم دازای برای شخص من، اکنون از محبوب‌ترین گزینه‌هاست‌. کسی که چهره‌ی مکتوب پس از جنگ در ژاپن را به خوبی ترسیم کرده و رنج زندگی را به خوبی در یافته است.
در مجموع به نقل از رضا براهنی، ای کاش می‌توانستم بگویم: «زنده باشی تو که این راز را دانستی!» جناب دازای.

پ‌.ن: کتاب‌ها را به ترتیبی که خوانده ام نام بردم، به همین ترتیب نیز از بیش به کم، دوستشان دارم.

 

[Krypton]

۲ مرداد ۱۳۷۹، پدرم در صفحه‌ی اول کتاب «شعر زمان ما: احمد شاملو»، نوشته بود:

احمد شاملو شاعر بزرگ و آزاده کشورمان در تاریخ امروز دوشنبه ۷۹/۰۵/۰۳ ساعت ۱ بامداد درگذشت و کسی هم هنوز که ساعت ۱۱ شب است از این واقعه خبر ندارد. و من هم از رادیو شنیدم.

من نیز به غلط فکر می‌کردم اول کتاب سمفونی مردگان عباس معروفی بزرگ، روز دهم شهریور ۱۴۰۱، به رسم نانوشته‌ی پدرم، چیزهایی نوشته باشم. اما ظاهرا اشتباه می‌کردم. در صفحه‌ی اول سمفونی مردگان من خبری از مرگ نبود.

فعل خواندن در مورد کتاب‌های عباس معروفی درست نیست درست این است که حد فاصل کلمات ظریفش را زندگی کرده و نفس بکشی.

-شهریور ۱۴۰۱

البته که چیزهای دیگری هم نوشته بودم مثل «لاک سنگین عالم اسرار» که به صفحه ۳۲ کتاب برمی‌گردد و مرا در لحظه به یاد «سبکی تحمل ناپذیر هستی» انداخت.
و البته یک شعر که آیدین می‌خواند:

این خانه را بر زیستن ایمن ندیدم
اینجا سلیمان را جز اهریمن ندیدم
اینجا چراغ کاروان مردمی را
از فتنه رهزن شبی روشن ندیدم
اینجا رفیقی پاک بازی اهل دردی
شما دیدید اما من ندیدم.

-حسین آهی‌

فکر می‌کنم بهترین کتابی که در نوجوانی‌ام بارها و بارها و به سال‌ها و سال‌ها، خوانده‌ام سمفونی مردگان عباس معروفی است. در واقع سمفونی مردگان کتابی بود که مرا از دنیای فانتزی و سرشار از صلحی که وجود داشت وارد ظلم و ظلمات دنیای حقیقی کرد؛

[و] من دنبال روز خوشی می‌گشتم که خاطره‌ای بتواند گناهی را ببخشد.

چرا که همه‌ی این‌ها، «دَم‌ است و آه.»
[و زنده باشی تو که این راز را دانستی…]