جنگ داخلی سومالی

[soroushmanam]

از مباحث ابتدای قضیه به‌صورت موشکافانه جلو می‌ره تاپیک ولی ترتیب و چارت‌بندی خاصی نداره. یا خودم چیزی می‌نویسم یا کسی مطرح می‌کنه.

 

[soroushmanam]

اراضی سومالی زیاد دست به دست شده در طول تاریخ. به قدری که موقع خوندنش گیج شدم و البته الآن هم نیازی نیست درش عمیق بشیم.
مدتی تحت مالکیت ایتالیا و بریتانیا و مدتی هم فرانسه بوده و تحت اراضی جیبوتی هم محسوب می‌شده مدتی. چندین بار تقسیم‌بندی‌های مختلف شده و... .
اولین فردی که قراره بهش پرداخته بشه، محمود حربی فرح هست. چرا که با بررسی سرگذشت تاریخی این فرد، تا حد زیادی می‌شه متوجه وقایع رخ داده شد و زودتر رفت سراغ بحث جنگ داخلی.

متولد ۱۲۹۹ شمسی از طایفه فورلابا بوده و از قبیله عیسی. کسی که نشان ارتش فرانسه در جنگ جهانی دوم رو داشت و ملوان ارتش فرانسه بود. محمود فعالیت سیاسی رو از اتحادیه کارگران سومالیایی در جیبوتی شروع کرد و حزب اتحاد دموکراتیک رو در سال ۱۳۲۵ شمسی تشکیل داد و توانسته بود اون زمان، ارتباطات خودش رو در خاورمیانه گسترش بده. همین حین، سومالی توسط بریتانیا به اتیوپی داده شد به پاس کمک‌هاشون در جنگ جهانی و هم‌چنین مقابله با حملات مرزی ملی‌گرایان سومالی.
یک چیزی اگر درست فهمیده باشم، این بوده که در اون دوران حضور محمود در سیاست، رقیبی داشته به نام حسن گولد آپتیدون که در اوایل ۱۹۵۰، مایل بوده خارجی‌ها از اراضی جیبوتی خارج بشن. محمود از این فرصت برای نزدیک شدن به خارجی‌ها استفاده کرد و خودش رو در سیاست کشید بالا و حمایت اعراب ثروتمند اون نواحی رو به‌دست آورد و پسر یکی از اون‌ها رو هم در کابینه خودش منصوب کرد.
محمود بعدا از طریق یکی از رفقای جنگ جهانی دومش که سلطان یکی از نواحی اون‌جا هم شده بود، به سیاستمداری به اسم علی عارف برهان معرفی شد که بعدا اینم به مدت ده سال نخست وزیر جیبوتی شد. علی عارف برهان حمایت جدی‌ای از محمود کرد و این حمایت، جایی اهمیت پیدا می‌کنه حالا محمود یک برنامه استقلال سومالی رو داره پیش می‌بره. جیبوتی هم در این حین، به عنوان سومالی‌لند فرانسوی شناخته می‌شه.
در سال ۱۹۵۸ که حدودا می‌شه سال ۱۳۳۶ شمسی و دو سال قبل استقلال کامل سومالی، یک رفراندومی برگزار شد که سومالی‌لند فرانسه به سومالی بزرگ بپیونده یا تحت مالکیت فرانسه بمونه. تقلب گسترده‌ای می‌شه تا سومالی مستقل تشکیل نشه و بعد از این جریان، شارل دوگل می‌گه که فرانسه فقط از کشورهایی حمایت می‌کنه که با قانون اساسی فرانسه باشن. در همین راستا، محمود که معاون دولت بوده، شروع می‌کنه در جیبوتی تظاهرات راه انداختن و وزرای حامی فرانسه رو برکنار می‌کنه و... و مدتی هم می‌ره در سومالی مستقر می‌شه و مردم رو دعوت به استقلال کامل سومالی می‌کنه.
محمود سال ۱۹۶۰ طی یک حادثه هوایی مرموز سقوط می‌کنه و کشته می‌شه به‌هم‌راه هم‌رزمانش. گویا از سفر مصر که در راستای استقلال اراضی آفریقا بوده برمی‌گشته. تقریبا هم تبعید شده به مصر حساب می‌شده.

۱ ژوئیه ۱۹۶۰، پس از داستان‌های بسیار، اراضی بریتانیا مستقل شدند و اسمشون شد ایالت سومالی‌لند. اراضی ایتالیا هم که اسمشون مناطق باصطلاح تراست بود، با سومالی‌لند متحد شدند و جمهوری سومالی رو تشکیل دادند که البته خیلی عمر نکرد و بهش می‌پردازیم.

در نهایت، جیبوتی هم سال ۱۹۷۷ مستقل شد و حسن گولد، رئیس جمهور جیبوتی شد. علی عارف برهان هم هنوز زنده‌ست و قبل استقلال جیبوتی (سومالی‌لند فرانسوی) از ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۶ و حتی بعد از استقلال هم فرد مهمی توی جیبوتی بود که اگه وقت بشه، بهش خوام پرداخت.

محمود حربی فرح

علی عارف برهان

حسن گولد آپتیدون