تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

  • شروع کننده موضوع
  • #1

behradv

کاربر نیمه‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
183
امتیاز
958
نام مرکز سمپاد
علّامه حلّی تهران
شهر
تبریز و تهران
دانشگاه
دانشگاه تورنتو
رشته دانشگاه
علوم مهندسی
شاید یکی از مهم ترین تحولاتی که روی کتاب و کتابخوانی تاثیر بزرگی داشت، شروع صنعت چاپ بود. [nb]حالا صنعت چاپ رو ولش کن، ویکی پدیا نبود چی کار می کردیم آخه؟![/nb]

البته من خودم هم قبلنا فکر نمی کردن اختراع دستگاه چاپ و اینا خیلی اختراع مهمی بوده باشه، ولی اخیرا هر چی مطلب در مورد تکنولوژی و رابطه اجتماع و تکنولوژی و اینا (از این مطلبای خسته کننده ولی اجباری درسی!) می خونم، همه ش به اختراع دستگاه چاپ و کلا آغاز صنعت چاپ به عنوان یه مثال بارز برای ارتباط قوی بین انسان و تکنولوژی استفاده می کنن. البته برای ما ها که الان قرن ها از اون تحول می گذره شاید اهمیتش اون قدر ملموس نباشه، ولی وقتی نحوه و فرهنگ کتاب نوشتن و خوندن قبل و بعد از اون تحول رو در نظر بگیریم می بینیم واسه خودش مهم و تاثیر گذار بوده!

یه عده معتقدن کیفیت و ارزش نوشتن بعد از شروع صنعت چاپ افت کرد. واسه همین از دستگاه چاپ به عنوان یه ابراز فناوری که تاثیر منفی رو اجتماع و انسان داشته یاد می کنن. مثلا یه سری از کاتولیک های شاید افراطی چاپ گسترده انجیل رو عاملی با تاثیر منفی رو دینشون می دونن، چون وقتی چیزی به اون گستردگی چاپ بشه، دیگه به اندازه یه چیز نایاب ارزشمند نخواهد بود. مسلما همین دیدگاه در مورد کتابای علمی و ادبی دیگه هم صدق می کنه، و ممکنه خیلیا اون زمون چاپ گسترده رو عامل افت یا شاد حتی نابودی ارزش یه کتاب می دونستن.

یه سری دیگه هم باهاش موافق بودن و یه پیشرفت بزرگ در راستای گسترش علم و ادب و فرهنگ و اینا می دونستن. با چاپ سریع، راحت و گسترده انواع کتابا، و در دسترس بودن اونا برای عموم مردم، کتابخوانی هم مسلما ترویج بیشتری پیدا کرد و به شکلی که امروز هست در اومد. مسلما درصد افراد کتابخون، و حتی با سواد الان تاثیر زیادی از یه همچین تحولی گرفته. با شروع صنعت چاپ، درسته که یکتایی و ناب بودن اثرا به صورت مادی از بین رفت، ولی عوضش با زیاد شدن مخاطبا و در دسترس بودن کتابا برای همه، احتمال ماندگار شدن آثار به صورت معنوی (!) هم زیاد شد.

خوب، حالا شما چی فکر می کنین؟! ;;)
خودتون رو بذارین جای کسی که 500 سال پیش زندگی می کنه. ترجیح می دادین نوشته های روی گِل (!) یا سنگ، یا حتی کاغذی ولی اصل و نوشته شده با دست نویسنده رو بخونین، یا کتابای کاغذی چاپ شده؟!
اگه یه نویسنده بودین، ترجیح می دادن آثارتون رو، هر چند چاپ شده و غیر اصل، همه بخونن، یا دوست داشتین یه عده خاص و معدود اصل اثر رو بخونن؟
به نظرتون کیفیت کتابخوانی (با معیارهای خودتون) قبل از تحول صنعت چاپ بالاتر بود، یا بعدش بیشتر شد؟


پ.ن. ولی خودمونیم ها...!خوندن هری پاتر و اینا روی کتبیه های گلی هم کِیف می داد! :-"
 

dorna

کاربر خاک‌انجمن‌خورده
ارسال‌ها
1,588
امتیاز
4,449
نام مرکز سمپاد
فرزانگان امین1
شهر
اصفهان
پاسخ : تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

خب صنعت چاپ یه چیزیه که مسلماً دیر یا زود روی کار میومد.یعنی امکان نداشت تو دنیای امروزی کتاب ها نسخه های دستنویس و کتیبه ی گلی باشن!
به شخصه هم فکر میکنم نیاز دنیا ی امروز همینه.الان پیش نیاز یه جامعه که مردمش "با سواد" باشن اینه که کتاب به راحتی در دسترس قرار بگیره.اینکه ارزشش پایین میاد یه جور دید ایدئولوژیکه به قضیه که به شخصه چندان قبولش ندارم.دسترسی آسون ملت به کتاب خیلی مهم تره!
 
  • لایک
امتیازات: N.M

N.M

لنگر انداخته
ارسال‌ها
3,605
امتیاز
13,362
نام مرکز سمپاد
فرزانگان یک
شهر
تهران
مدال المپیاد
طلای دوره ۲۷ المپیاد ادبی
دانشگاه
دانشگاه تهران
رشته دانشگاه
ادبیات فارسی
پاسخ : تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

منم با درنا موافقم. يكتا بودن اثر به نظرم كم اهميّت‌تر از فراگير بودنشه. اگه نويسنده بودمم اينُ ترجيح مي‌دادم! بعد از چاپ، دسترسي مردم خيلي راحت‌تر شد به كتابا.
بعد درباره‌ي اين كه اگه پونصد سال پيش بودم، ترجيح مي‌دادم كتاب دست نويسُ بخونم يا چاپي يه چيزي بگم. به نظرم اينا مقدار زيادي عادته! مثلاً اون موقع ملت عادت كرده بودن كه كتاب دست نويس بخونن؛ بعد به خاطر همين بعضيا اعتقادي نداشتن به كتاب چاپي. امروز وقتي بحث كتاب الكترونيكي و صوتي پيش مي‌آد، ما به حسب عادت مي‌گيم كه "اَههههه... كيفِ كتاب به كاغذي بودنشه!" و شايد صدسال ديگه ... يعني به نظرم خيلي نمي‌شه گفت كه كتاب فلان جور كيف خوندنش بيشتره و اينا!
نمي‌دونم چطور بگم! :-س :D
 
  • شروع کننده موضوع
  • #4

behradv

کاربر نیمه‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
183
امتیاز
958
نام مرکز سمپاد
علّامه حلّی تهران
شهر
تبریز و تهران
دانشگاه
دانشگاه تورنتو
رشته دانشگاه
علوم مهندسی
پاسخ : تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

به نظر من سه دسته کتاب هستن که به خصوص ارزش دست نویس بودن کتاب شاید در موردشون مهم و قابل توجه باشه:
1) کتابای خاطرات شخصی
2) کتابای سیاسی
3) کتابای مذهبی
مسلما اگه نسخه اصلی خاطرات یه نفر رو بخونیم، با همون دست خط منحصر به فرد خودش، با همون نحوی که خودش یه زمانی نوشته، تاثیرش خیلی بیشتر خواهد بود از خوندن یه نسخه کپی شده که دست ده ها هزار، شایدم صد ها هزار نفر دیگه هست، و درسته ممکنه محتوا و کیفیتش دقیقا همون باشه، ولی فکر کنم اصل اثر یه تاثیر روانی فرای تاثیر خود ادبی کتاب داشته باشه.
کتابای سیاسی و مذهبی هم همینطور. چون اونجور کتابا هم تاثیرات روانی و احساسی روی مردم دارن، شاید دست نویس و اصل بودنشون یه امتیاز مثبت و بالایی برای کتاب محسوب بشه.
ولی در مورد بقیه کتابا، آره به نظر منم کتاب چاپ شده خیلی کمتر از اصل اثر نیست و به خاطر در دسترس بودن می تونه خیلی مفید تر و موثر تر باشه. هر چند، "دنیای امروز" می تونست هنوز نسخه های دستنویس و کتیبه های گلی داشته باشه، چون بخش بزرگی از دنیای امروز رو همون چاپ کتابا درست کرده...! اگه سواد مردم به خاطر همین چاپ و گسترش کتابخوانی اون قدر بالا نمی رفت، دنیای امروز هم این شکلی نبود.

با این قسمت هم کاملا موافقم:
به نقل از نرگس² :
به نظرم اينا مقدار زيادي عادته! مثلاً اون موقع ملت عادت كرده بودن كه كتاب دست نويس بخونن؛ بعد به خاطر همين بعضيا اعتقادي نداشتن به كتاب چاپي. امروز وقتي بحث كتاب الكترونيكي و صوتي پيش مي‌آد، ما به حسب عادت مي‌گيم كه "اَههههه... كيفِ كتاب به كاغذي بودنشه!" و شايد صدسال ديگه ... يعني به نظرم خيلي نمي‌شه گفت كه كتاب فلان جور كيف خوندنش بيشتره و اينا!
نمي‌دونم چطور بگم! :-س :D
آره درک می کنیم :P احتمالا دید آدمای 500 سال قبل نسبت به کتابای چاپ شده مثل دید شخصی الآن من نسبت به این دستگاهای مثلا کتاب نما (اسمشون چیه؟! از همینا که ملت تو مترو و اینا میگیرن دستشون، تلقین می کنن که دارن کتاب می خونن؟! :D) بود:
یه احساس تلخ رنجیدگی پر از نارضایتی آمیخته با تاسف و افسوس به خاطر مرگ تدریجی کتابخوانی :-<!
و آره، معلوم نیست 200 سال دیگه چه فرآورده ی (!) عجیب و غریبی می خواد جای همه ی این مدلای مختلفی که امروز باهاشون سر و کار داریم رو بگیره، و تا اون موقع احتمالش هست کتابای صوتی و دیجیتالی طرفدارای پر و پا قرص خودشون رو پیدا کرده باشن...هر چند ته دلم آرزو می کنم این اتفاق نیفته هیچ وقت...!
به قول زویا پیرزاد، عادت می کنیم[nb]نخونده مش البته! فقط دیده مش! :-"[/nb]...!
 

N.M

لنگر انداخته
ارسال‌ها
3,605
امتیاز
13,362
نام مرکز سمپاد
فرزانگان یک
شهر
تهران
مدال المپیاد
طلای دوره ۲۷ المپیاد ادبی
دانشگاه
دانشگاه تهران
رشته دانشگاه
ادبیات فارسی
پاسخ : تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

خب بحثِ‌ آينده شد. به نظرتون در آينده‌ي نزديك، ممكنه كه تكنولوژي همچين تحوليُ ايجاد كنه؟ يا زوده هنوز؟ :D
نظر شما درباره‌ش چيه؟
 
  • شروع کننده موضوع
  • #6

behradv

کاربر نیمه‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
183
امتیاز
958
نام مرکز سمپاد
علّامه حلّی تهران
شهر
تبریز و تهران
دانشگاه
دانشگاه تورنتو
رشته دانشگاه
علوم مهندسی
پاسخ : تولد صنعت چاپ، تحولی در کتاب و کتابخوانی

خوب اگه بخوایم از گذشته درس بگیریم، اینجوری میشه:
1) آغاز بشریت: نه نوشتن بود، نه کتابی...!
2) تحول اول، خط و نوشتار: نوشتن شروع شد و به نحوی انسانا تونستن با هم ارتباط برقرار کنن، ولی خیلی سخت... روی سنگ و اینا!
3) تحول دوم، تولید کاغذ: نوشتن خیلی راحت تر شد و مسلما کتابای بیشتری نوشته شد، ولی کماکان فقط در اختیار عده خاص بود و کتابا به طور گسترده در بین مردم پخش نمی شدن.
4) تحول سوم، آغاز صنعت چاپ: کتابا به طرز اعجاب آوری در سراسر جهان پخش شدن و در دسترس همه انسانا قرار گرفتن.
5) تحول چهارم، در آینده ای دور یا نزدیک: یعنی چی می تونه باشه؟ این بار دسترسی چطوری بیشتر می شه؟ چه کسای دیگه ای کتابا رو می خونن؟ :-? ... ??? ... آهان: موجودات فضایی! :))

نه ولی گذشته از شوخی، فکر نکنم تحولی بزرگتر از این اتفاق بیفته، و اگه اتفاق بیفته فکر کنم مساوی میشه با نابودی کلی کتاب! یه سناریوی خیلی تخیلی ولی کماکان شدنی اینه که تکنولوژی آدم رو به جایی برسونه که هر کتابی رو بشه از بدو تولد یا در طول حیات مستقیما به مغز تزریق کرد... اینطوری دیگه نه کتابی لازمه، نه کتاب خوندنی... :-<

ولی آیا واقعا ممکنه تحولی مثه تولد صنعت چاپ در آینده ی نزدیک رخ بده، بدون این که کتاب و کتابخوانی رو به کل از بین ببره؟


پ.ن. فکر کنم از این بعد باید توی انجمن خلاقیت دنبال این تاپیک بگردیم... :-"
 
  • لایک
امتیازات: N.M
بالا