پاسخ : کدام kiki است و کدام Buba ؟
پیش نوشت1: یه تاپیک و یه سری تاپیک های مشابه که بعدا کم کم می زنم در مورد موضوعات علوم اعصاب (نوروساینسه) و اینکه باهاش آشنا شید خالی از لطف نیست. هم برای شما هم برای کارای خودم!
پیش نوشت2 (نتایج نظرسنجی): نظرسنجی جدید گذاشتم، این نتایج قبلی:
کدام kiki و کدام buba اس؟
* چپی buba و راستی kiki است 8 (16%)
* چپی kiki و راستی buba است 42 (84%)
خب قول دادم بیام بگم چی شد که همچین اتفاقی افتاده. قبلش عذر می خوام اگه پستاتون پاک شد، اون موقع نظرسنجی باز بود و خیلی جالب نبود کسی که می خواد جواب بده، قبلش از نتایج تست چیزی بدونه. ; )
همونطور که می بینین 84% از این 50 نفر که شرکت کردن به کیکی بودن اون شکل خاردار و بوبا بودن اون شی پنبه مانند رای دادن. (یاد رای دادن به جمهوری اسلامی افتادم!) البته من واقعا انتظار اینو نداشتم،
یعنی درواقع انتظار یه آمار در حد 99% رو برای این گروه داشتم!! شخصا یه آزمایش لحظه ایش رو دیدم که از یه گروه 200 - 300 نفری فقط سه چهار نفر متفاوت فکر می کردن.
من خودم هم این تست رو از 10 - 12 نفر خارج از سایت گرفتم و همه بلااستثنا گفتن کیکی اونه که دندونه های تیز داره. این قضیه یه نکته جالب داره و اون این که خیلی ها این امر رو طبیعی می دونن! همچین آماری رو می زاری جلوشون و البته با اینکه تعجب می کنن آخرش خیلی راحت می گن که:
خب این که طبیعیه، کلمه kiki صداش تیز و محکمه و با شکل دندونه دار تناسب بیشتری داره. و بوبا هم شاید ما رو یاد بالباپاپا می اندازه!
اما می دونین چیه؟! این اصلا هم طبیعی نیس .. همیشه توی داستان های کاراگاهی، یه کاراگاه زیرک رو با دقتش به چیزایی نمایش می دن که از نظر بقیه خیلی معمولیه و اما برای یه کاراگاه شکاک نه. و این رو می شه یه مشابهت با کاری گرفت که پژوهشگران علوم اعصاب انجام می دن و طبیعی ترین پدیده ها رو زیر علامت سوال
(؟) می برن.
خب برگردیم به اصل موضوع. حالا اینجا پژوهشگرا به چه چیزی دقت کردن؟ خیلی وقت پیش ها فردی به نام
فرانسیس گالتون (پسر عموی چارلز داروین) این پدیده رو به طور اتفاقی کشف کرد و اسمش رو
"هم حسی" یا "سینستزیا" (بر وزن آناستازیا!) گذاشت. اما خب به دلایل روانشناختی ساده قانع شد. یعنی دلایلی مثل همون که kiki یه کلمه تیز هس. اما اخیرا کارای زیادی روش شده و من فقط برای آشنایی یکم ازشون می گم:
مواردی از هم حسی دیده شده که درک فرد از هم حسی بین دوتا پدیده پاشو فراتر از یه حس گذاشته و تبدیل به یه تجربه حسی واقعی شده. مثلا اعداد رو کاملا به صورت رنگی می دیده. این حس در ما هم به طور ضعیف تر هست. گفته میشه که مثلا عدد
8 بیشتر به شکل
بنفش یا
سبز حس می شه و یا
F سبز فسفریه و ضمنا در تست های استاندارد آماری مشخص شده که هم حسی در بین شاعرین و نویسندگان هشت برابر بیشتر از مردم عادی پیش میاد.
خب ماهیت عصب شناختی ...
بخش هایی از مغز هست که به طور مستقل در درک یه پدیده نقش داره. مثلا درک رنگ ها و درک اعداد .. و دقیقا در این مورد دو قسمتی که رنگ ها و اعداد رو درک می کنن تا حدودی روی هم افتاده و وقتی این یکی تحریک میشه، باعث میشه اون یکی هم فعال شه و ما هم زمان درکی از دوتاش به هم بزنیم که میشه هم حسی.
اما می دونین قسمت جالبش کجاست؟! اونجا که هم حسی رو میشه به پدیده ای مثل خلاقیت تعمیم داد. به اینکه ماهیت خلاقیت در ذهن چیه؟ چرا از یه فکر یه ایده به ذهن ما میاد؟ و چطور این اتفاق در مغز می افته و چطور میشه با دارو ها، مهندسی ژنتیک و .. کنترلش کرد ... البته هیچکدوم از این کشفیات هنوز بطور واقعی اتفاق نیفتاده و فقط در حد یه سری تئوری و نتایج آزمایشگاهی کوچیکه
اما پژوهشی که اخیرا انجام شده توسط راماچاندران، نشون داده افرادی که اصلا درک استعاری ندارن، بخشی از مغزشون به نام
جایروس فیوزفرم دچار آسیب دیدگی مادرزادی یا اکتسابی شده. یعنی اگه بهشون بگی "آبشار طلایی از زیر کلاهش پیدا بود" نمی فهمه منظورت موهاشه! فکر می کنه یه آبشار طلایی هس واقعا
و این جایروس در اتصال با جایروس دیگه ای به نام
انگولار جایروسـ ه که مثل جهارراهی می مونه بین مراکز حس بینایی، شنوایی و لامسه که اندازه اش در انسان ها به نسبت بقیه پستانداران تا هشت برابر بزرگ شده. برای همین بود که این آقای راماچاندران الان ایده اش رفته به سمت اینکه خلاقیت و هوشمندی انسان ها در ربط دادن قضایا به هم در همین طرفای آنگولار جایروس اتفاق می افته.
پیش بینی می کنم گسترش این کشفیات بعدها در آینده می تونه تاثیرات زیادی در کسب و کار طراحی و تبلیغات بزاره و شاید در تجارت لباس و مد و این صبتا!
پ.ن1: اونایی که برعکس این جواب دادن نگران نباشن! این یه تست آماری استاندارد محسوب نمیشد. ; )
پ.ن2: حالا ازتون می خوام باز از تخیلتون استفاده کنین و با فرض اینکه kiki شکل دندونه دار و buba اون یکی دوستشه (!)، ببینید که کدوم رنگ ها بیشتر به کدوم یکی از اینا میاد؟! حتما دوباره به شکل ها نگاه کنین و سعی کنین رنگ ها رو در اونها جا بدین و ببینین کدوم رنگ بهش نزدیک تره.