سلام، تو این قسمت میتونین انیمیشن های اموزشی و یا اسلاید های حاوی نکات مهم درسی رو برای فهم بهتر مطالب درسی قرار بدید و راجع بهش نظر بدید. به رسم امانت داری لطفا منابع رو هم بنویسید. (امیدوارم قفل نشه!! چون تا حالا من هر موضوعی درست کردم قفل شد!!! ^#^)
مرحله2: اضافه کردن نمکطعام در سمت راست غشا باعث ميشود آب از سمت چپ غشا به سمت راست آن وارد شود. اين پديده فشار اسمزي ناميده ميشود
مرحله3: با وارد کردن يک محلول آبي رقيقتر که فشاري بزرگتر از مجموع اختلاف فشار اسمزي و فشار سطح انتشار را اعمال ميکند، آب ميتواند در جهت خلاف فشار اسمزي انتشار پيدا کند. اين پديده اسمز معکوس نام دارد.
- اسمز : حرکت اجزاء از محلولي با غلظت بيشتر به طرف محلولي با غلظت کم تر.
http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1389/05/9959237132101722182261312123215845924588.jpg
اگر اين حرکت را براي حلال در نظر بگيريم مي شود، حرکت حلال از محلولي با غلظت حل شونده ي کم تر به سمت محلولي حاوي غلظت حل شونده ي بيشتر.
حلال از بازوي سمت راست که داراي محلول رقيق است ( غلظت حلال بيشتر است ) به طرف محلول غليظ ( محلول شامل آب و نمک ) واقع در بازوي سمت چپ، از طريق غشاي نيمه تراوا در حال حرکت است. بنابراين رفته رفته مقدار آب در بازوي سمت چپ افزايش مي يابد و محلول رقيق تر مي گردد و سطح مايع در لوله بالاتر مي رود. در اين جا اختلاف فشار به صورت اختلاف ارتفاع در دو سمت بازو ايجاد مي شود که به صورت فشار فشار اسمزيدر شکل ظاهر شده است. اين فشار را فشار اسمزيمي نامند.
فشار اسمزي به صورت زير توسط جاکوب وانت هوف ( Jacobus Henricus van"t Hoff ) فرمول بندي شده است:
فشار اسمزينشان دهنده ي فشار اسمزي، R ثابت گاز ايده آل، M مولاريته ي محلول بر حسب مول در ليتر و T دما را بر حسب کلوين نشان مي دهد.
پديده ي اسمز در گلبول هاي قرمز بدن نيز وجود دارد. به اين صورت که اگر گلبول هاي قرمز خون را در محلول آب خالص قرار دهيم، مولکول هاي آب از جداره ي نيمه تراواي گلبول قرمز عبور کرده و به درون گلبول قرمز راه مي يابند. غلظت حلال آب که در اطراف سلول خوني بيشتر بوده و حال به درون سلول خوني راه يافته اند، در نتيجه مقدار آب درون گلبول رفته رفته افزايش يافته و منجر به پاره شدن جداره ي سلول خوني مي شود.
اما اگر همين گلبول در محيط آب و نمک قرار گيرد، چون داراي حلال بيشتري است آب از گلبول به محيط اطراف نفوذ مي کند و در نتيجه منجر به چروکيده شدن گلبول مي شود. بنابراين در تزريقات وريدي بايستي از محلول هايي ( ايزوتونيک )استفاده شود که داراي فشار اسمزي يکسان با فشار اسمزي خون باشند.
زماني که در لوله ي U شکل، آب از غشاي نيمه تراوا عبور مي کند و فشار اسمزي را ايجاد مي سازد، به علت فشار هيدروستاتيکي محلولي که داراي غلظت حلال بيشتري است، آب مجددا از همان بازو به بازوي ديگري در لوله ي U شکل جريان مي يابد تا زماني که سرعت عبور آب در دو طرف غشا برابر شود در نتيجه فشار تعادلي نيز برقرار مي گردد.
حال اگر فشاري بيشتر از فشار تعادلي بر روي بازوي شامل حلال و ماده ي حل شده وارد گردد، حلال آب مجددا از همان بازو به بازوي ديگري جريان مي يابد و پديده ي اسمز معکوس صورت مي گيرد.