شلیاق (چنگ رومی )
سلام دوستان
چرا باید تاپیک به این قشنگی ادامه پیدا نکنه ؟
شلیاق (چنگ رومی )
در این ماه (تیر ماه آثار کپی پیسته )صورت فلکی متراکم و مشخص شلیاق روی سر ما قرار میگیرد که نمادی از چنگ اورفئوس ، شاعر و موسیقی دان اساطیری یونان است .در نوشته ها آمده است که هرمس ، چنگ (هارپ) را از لاک سنگ پشت ساخت و آن را به برادر نا تنی خود ،آپولو داد .آپولو این چنگ را به نوبه خود به اورفئوس داد که گفته اند می توانسته است با نواختن موسیقی ،جانوران وحشی و حتی درختان را افسون و طلسم کند . این توانایی به خصوص هنگای که اورفئوس برای باز گرداندن همسر مرده خود ، ائوریدیکه به جهان خوفناک زیرین رفت ،بسیار کارآمد بود .هادس ، خدای جهان زیرین ، با موسیقی اورفئوس چنان به وجد و حرکت درآمد که با زنده شدن ائوریدیکه موافقت کرد ،مشروط به اینکه در بازگشت اورفئوس به او نظر نیندازد .اما قبل از اینکه آنها به روشنایی روز برسند اورفئوس برای اطمینان از اینکه همسرش او را دنبال می کند ،نظری به سوی او انداخت و در نتیجه برای ابد او را از دست داد .
لذا همیشه او با غم و اندوه در دنیا سر گردان بود و با ناله برای او چنگ می نواخت . سرانجام پس از مرگ اورفئوس ،چنگ او را برای یاد بود و به عنوان هدیه ای ، در آسمان قرار دادند .
این صورت فلکی گاهی عقاب یا کرکس نیز خوانده شده که در نقشه های اولیه با چنگ همراه شده است .شلیاق را به هر شکلی که تعبیر کنیم باید بدانیم که در آن مجموعه هایی دیدنی برای ستاره شناسان تدارک دیده شده شده است .
تشخیص این صورت فلکی در آسمان ساده است و می توان آن را به کمک درخشان ترین ستاره ی آن یعنی آلفای شلیاق که با نام نسر واقع شهرت دارد و پنجمین ستاره ی درخشان آسمان است ، به راحتی در آسمان یافت .نام اروپایی این ستاره یعنی Vega از نام عربی آن نسر واقع ( کرکس نشسته اخذ شده است . نسر واقع ستاره ای آبی - سفید از قدر 0.03 و با فاصله 25 سال نوری از ماست .جرم آن حدود 3 برابر جرم خورشید و میزان نوردهی آن 50 بار بیشتر از خورشید است .در سال 1983 ماهواره ی نجومی فرو سرخ ،آیرس IRAS به این موضوع پی برد که ستاره ی نسر واقع با پهنه ای از غبار تیره و سرد کع در حال ایجاد منظومه دیگری است پوشیده شده ..این ستاره از خورشید ما جوان تر است و فقط 350میلیون سال از عمر آن می گذرد . شاید چند میلیارد سال آینده در این منظومه که در حال شکل گیری است ،بتوان شاهد حیات بود .
در نزدیکی نسر واقع با چشمانی تیز بین یا دوربین دوچشمی می توان ستاره ای دوتایی از قدر پنجم به نام اپلسیلون شلیاق را پیدا کرد .هر دو این ستاره ها خود دوتایی اند از این رو معمولا این ستاره در تداول ستاره ی دوگانه ی دوگانه نامیده می شود .
اپسیلون -1 به نسبت کمی وسیع تر و شامل ستاره هایی از قدر 5 و 1.6 است که در حدود هر 1200 سال یک بار به دور هم می چرخند .
اپلسیلون -2 یک دوگانه نزدیک تر است که دو ستاره از قدر 5.2 و 5.5 با تناوب گردش 500 سال یک بار را در بر میگیرد .جدایی این دو به تدریج رو به فزونی است ،
اپسیلون شلیاق تنها ستاره دوتایی این صورت فلکی نیست که زیبایی های نهفته ای دارد ، بلکه می توانید در اینجا به ستاره بتا شلیاق با ستاره اصلی کرم رنگ و ستاره ی قدر هشتم آبی رنگ ، که به سادگی با تلسکوپ های کوچک هم قابل تفکیک است نگاه کنید (؟) .
دلتای شلیاق از دیگر دوتایی های متغیر در صورت فلکی شلیاق است که مشاهده آن با دوربین دو چشمی آسان است .
بین ستاره ی بتا و گامای شلیاق پدیده زیبای دیگری از این صورت فلکی به نام سحابی حلقه ای M57 وجود دارد که مثل حلقه ای از دود با مرگ ستاره ای در فاصله 2000 سال نوری به این محل پرتاب شده است . M57 نوعی سحابی سیاره ای است .
منبع :کتاب راهنمای ماهانه آسمان شب - ایان ردپت -وین تیریون - مترجم :احمد دالکی
×× blue seven : لطفا منبع مطلب رو بگذارید و ترجیحا مطلب رو کمی کوتاه تر کنید.
ممنون (: