- شروع کننده موضوع
- #1
behradv
کاربر نیمه‌حرفه‌ای
- ارسال‌ها
- 183
- امتیاز
- 958
- نام مرکز سمپاد
- علّامه حلّی تهران
- شهر
- تبریز و تهران
- دانشگاه
- دانشگاه تورنتو
- رشته دانشگاه
- علوم مهندسی
اگه فرض کنیم کتاب به نوعی یه "محصول" فرهنگیه، چرا که نشه براش تاریخ تولید و تاریخ انقضا هم تعریف کرد 
؟!
منظورم این نیست که از این به بعد تو شناسنامۀ کتابا تاریخ تولید و تاریخ انقضا هم باشه. بلکه به نظر شما چنین چیزی در مورد کتاب هم وجود داره؟ تولید که وجود داره، ولی انقضا چی؟! آیا کتابا، چه کتابای داستان و چه انواع دیگه شون، فقط برای بازۀ زمانی خاصی ارزش خودشون رو حفظ می کنن، یا همیشه این طور نیست؟
مثلا من بارها شنیده م که یک عاشقانۀ آرام نادر ابراهیمی تاریخ مصرفش گذشته! خودم این طور فکر نمی کنم، ولی عده ای هستن که معتقدن مسائلی که توی کتاب مطرح می شه در مورد عشق و اینا دیگه تو این زمونه صادق نیست. یه بخشی از علت این عقیده هم شاید این باشه که این مسائل با یه سری مسائل سیاسی و اجتماعی دوران انقلاب و قبل و بعدش هم در آمیخته. شاید به این خاطر باشه که دیگه برای همه به اندازۀ قدیم جذابیت نداشته باشه.
یا یه مثال دیگه که قبلا هم زدم، کتابای شکسپیر. نمایشنامه های شکسپیر هنوز هم که هنوزه، با وجود این که قرن ها از نوشته هاش می گذره، طرفدار زیاد داره و انگلیسی زبانا از شاهکارهای خودشون حسابشون می کنن. من خودم به شخصه چندان شاهکاریتی توشون نمی بینم، ولی این نظر شخصی منه. تو این مواقع شاید من بتونم بگم "تاریخ مصرفشون یه کم گذشته"، چون دیگه خیلی از مفاهیم اون زمان حالا دیگه خیلی قابل لمس نیست. یکی هم می تونه در جواب من بگه "چون تو فرهنگت با اونا فرق داره این طوریه! ربطی به زمان نداره". شما هم مثل من فکر می کنید، یا فکر می کنید کتابای شکسپیر هنوز هم از نظر خواننده ها (نه لزوما همه شون، ولی شاید بیشترشون، یا متخصص تر هاشون) از همون ارزشی برخوردارن که از نظر خواننده های قرن 16 میلادی؟
شاهنامه و حماسه هایی مثه ایلیاد و ادیسۀ هومر هم شاید مثال های خوبی باشن. من کم شاهنامه خونده م، ایلیاد و ادیسه رو هم نخونده م. اونایی که خونده ن، فکر می کنن این آثار ارزش ادبی شون رو بعد از گذر سال ها هنوز حفظ کرده ن؟ منظورم از حفظ کردن ارزش ادبی این نیست که لزوما واسه خواننده جذاب یا سرگرم کننده باشه، ولی حداقل طوری باشه که یه خوانندۀ خوب وقتی می خونتش احساس کنه نویسنده خیلی روش زحمت کشیده، یا سواد ادبی بالایی داشته. یا اصلا تعریف بنده از ارزش ادبی از بیخ و بن غلطه؟!
حالا سوال اصلی اینه:
آیا این که "تاریخ تولید" کتاب کی بوده و کی نوشته شده، تاثیری روی ارزشش داره؟ و آیا اصلا در حالت کلی چنین چیزی به عنوان "تاریخ انقضا" می شه برای یه کتاب تعریف کرد، که بعد از گذر زمان ارزشش رو از دست بده یا از ارزشش کم بشه؟
اگه آره،
اگه نه،
برای مثال های بیشتر شاید بهتر باشه یه کم در مورد کتاب هایی که بعد از یه جنگ خاص، یا کتاب هایی که بعد از یه اختراع بزرگ، یا کتاب هایی که تو یه بازۀ تاریخی خاص نوشته شده ن فکر کنین.
؟! منظورم این نیست که از این به بعد تو شناسنامۀ کتابا تاریخ تولید و تاریخ انقضا هم باشه. بلکه به نظر شما چنین چیزی در مورد کتاب هم وجود داره؟ تولید که وجود داره، ولی انقضا چی؟! آیا کتابا، چه کتابای داستان و چه انواع دیگه شون، فقط برای بازۀ زمانی خاصی ارزش خودشون رو حفظ می کنن، یا همیشه این طور نیست؟
مثلا من بارها شنیده م که یک عاشقانۀ آرام نادر ابراهیمی تاریخ مصرفش گذشته! خودم این طور فکر نمی کنم، ولی عده ای هستن که معتقدن مسائلی که توی کتاب مطرح می شه در مورد عشق و اینا دیگه تو این زمونه صادق نیست. یه بخشی از علت این عقیده هم شاید این باشه که این مسائل با یه سری مسائل سیاسی و اجتماعی دوران انقلاب و قبل و بعدش هم در آمیخته. شاید به این خاطر باشه که دیگه برای همه به اندازۀ قدیم جذابیت نداشته باشه.
یا یه مثال دیگه که قبلا هم زدم، کتابای شکسپیر. نمایشنامه های شکسپیر هنوز هم که هنوزه، با وجود این که قرن ها از نوشته هاش می گذره، طرفدار زیاد داره و انگلیسی زبانا از شاهکارهای خودشون حسابشون می کنن. من خودم به شخصه چندان شاهکاریتی توشون نمی بینم، ولی این نظر شخصی منه. تو این مواقع شاید من بتونم بگم "تاریخ مصرفشون یه کم گذشته"، چون دیگه خیلی از مفاهیم اون زمان حالا دیگه خیلی قابل لمس نیست. یکی هم می تونه در جواب من بگه "چون تو فرهنگت با اونا فرق داره این طوریه! ربطی به زمان نداره". شما هم مثل من فکر می کنید، یا فکر می کنید کتابای شکسپیر هنوز هم از نظر خواننده ها (نه لزوما همه شون، ولی شاید بیشترشون، یا متخصص تر هاشون) از همون ارزشی برخوردارن که از نظر خواننده های قرن 16 میلادی؟
شاهنامه و حماسه هایی مثه ایلیاد و ادیسۀ هومر هم شاید مثال های خوبی باشن. من کم شاهنامه خونده م، ایلیاد و ادیسه رو هم نخونده م. اونایی که خونده ن، فکر می کنن این آثار ارزش ادبی شون رو بعد از گذر سال ها هنوز حفظ کرده ن؟ منظورم از حفظ کردن ارزش ادبی این نیست که لزوما واسه خواننده جذاب یا سرگرم کننده باشه، ولی حداقل طوری باشه که یه خوانندۀ خوب وقتی می خونتش احساس کنه نویسنده خیلی روش زحمت کشیده، یا سواد ادبی بالایی داشته. یا اصلا تعریف بنده از ارزش ادبی از بیخ و بن غلطه؟!
حالا سوال اصلی اینه:
آیا این که "تاریخ تولید" کتاب کی بوده و کی نوشته شده، تاثیری روی ارزشش داره؟ و آیا اصلا در حالت کلی چنین چیزی به عنوان "تاریخ انقضا" می شه برای یه کتاب تعریف کرد، که بعد از گذر زمان ارزشش رو از دست بده یا از ارزشش کم بشه؟
اگه آره،
- چه عناصری باعث می شه یه کتاب زودتر منقضی (!) بشه؟!
- تاثیر شرایط اجتماعی و سیاسی وقتی که کتاب نوشته می شده چه قدره، مثل جنگ یا انقلاب یا خفقان سیاسی؟
- آیا هر کتابی اینطوریه، یا فقط یه سری کتاب خاص یا یه ژانرای خاصی هستن که گذر زمان روشون اثر داره؟
- اصلا به خود کتاب هم مربوطه، یا فقط ارزش ها هستن که در اثر گذر زمان عوض می شن و باعث می شن فکر کنیم بعضی کتابا دیگه با ارزش های ادبی مطابقت ندارن؟
اگه نه،
- مثال های بالایی رو چجوری توجیه می کنین؟
- به نظر شما واقعا یه کتابی که الان شاهکار ادبی یا کتاب خوب محسوب می شه، 500 سال بعد هم شاهکار ادبی یا کتاب خوب محسوب خواهد شد؟
- فکر می کنید درک انسان، یا یه جامعه، از ارزش یه اثر همیشه یکسان بوده و خواهد بود؟
برای مثال های بیشتر شاید بهتر باشه یه کم در مورد کتاب هایی که بعد از یه جنگ خاص، یا کتاب هایی که بعد از یه اختراع بزرگ، یا کتاب هایی که تو یه بازۀ تاریخی خاص نوشته شده ن فکر کنین.
