- شروع کننده موضوع
- #1
ibtkm
کاربر خاکانجمنخورده
- ارسالها
- 1,678
- امتیاز
- 3,394
- نام مرکز سمپاد
- علامه حلی
- شهر
- تهران
- دانشگاه
- دانشگاه تهران
نمیدونم Ken Robinson رو میشناسید یا نه ولی من دیشب یکی از کنفرانسهای مشهورش دربارهی نابودی خلاقیت در مدارس رو دیدم و به یه سری نکاتی اشاره کرده بود که من واقعا قبولشون دارم.
اولین نکتهای که هست اینه که آموزش و پرورش در مدارس، در جهتیه که دانشآموزان رو برای مثلا ۱۰ ۱۲ سال دیگه آماده میکنه. آیندهای که واقعا هیچ کس نمیدونه وضعیتش چطوریه. چگونه هستش. چه نیازهایی توش هست. اوضاع چطوریه. چه بسا که عملا ۲ سال دیگه هم قابل پیشبینی نیست! پس اینکه تلاش مدارس در جهت آماده کردن دانشآموزا برای ۱۰ ۱۲ سال دیگه باشه، چیز کاملی نیست و تمام ابعاد کار مشخص نشده. ( چون که ۱۰ ۱۲ سال دیگه و نیازهای اون به هیچ وجه قابل پیشبینی نیست!)
نکتهی دوم که خیلی مهمه اینه که فکر میکنم سر یک چیز توافق داریم هممون. بچهها قابلیتهای خیلی خاص و خارقالعادهای از جمله نوآوری دارن. به عبارتی تمام بچهها دارای یه سری استعداد خارقالعاده هستن ولی این استعداد در مدارس عملا سرکوب میشه و کلا اونقدری که به آموزش و پرورش بها داده میشه به نوآوری بها داده نمیشه و همچنین تمرکز روی نوآوری رو از بین میبره. چرا؟ با یک مثال ساده شروع میکنم که خود Ken Robinson هم بهش اشاره کرد:
"من اخيراً يک داستان عالی شنيدم - عاشق تعريف کردنش هستم - درباره يک دختر کوچولو که سر کلاس نقاشی بود. شش سالش بود و ته کلاس نشسته بود و نقاشی می کشید و معلمش می گفت که این دختر کوچولو به ندرت به درس توجه می کرد، ولی در اين درس داشت توجه می کرد. معلم که اين موضوع برايش خيلی جالب بود، رفت بالای سر دخترک و پرسيد «چی می کشی؟» و دخترک گفت «دارم عکس خدا رو می کشم» بعد معلم گفت «اما کسی که نمی دونه خدا چه شکليه» و دخترک جواب داد «تا يک دقيقه ديگه می فهمند چه شکليه»"
نکته کجاست؟ نکته اینجاست که بچهها یه سری واکنشهای خاص دارن. وقتی دربارهی چیزی نمیدونن، شانس خودشون برای فهمیدن اونو امتحان میکنن مثل همین مثالی که بالا زدم. به عبارتی بچهها از اشتباه کردن نمیترسن و این بسیار بسیار نکتهی مهمیه و یکی از قسمتهای اصلی بحث من هست.
چیزی که من واقعا قبولش دارم اینه که، اگر آمادهی اشتباه کردن نباشید، هیچ وقت هیچ فکر نابی به ذهنتون نمیرسه . چرا اینو قبول دارم؟ چون ترس از اشتباه کردن، کاملا مانع آزاد و خلاق فکر کردنه و حالا رابطهی این قضیه با مدارس چیه؟ مدارس، در سرتاسر جهان، بچهها رو طوری پرورش میدن که از اشتباه کردن بترسن. باید جواب سوالات رو درست بدن. داخل مدارس، همیشه دو جناح درست گفتن و اشتباه کردن مطرحه و همه فکر و ذکرشون اینه که درست بگن. درست بگن. درست بگن. غلط ننویسن. درس رو یاد بگیرن با هدف اینکه درست بگن و ... و اینطوری میشه که اون بچهها نوآور با قدرتهای خارقالعاده، در مدت تحصیل، قدرت و استعدادشون رو از دست میدن.
کن رابینسون به یه جمله از پیکاسو و یک نکته اشاره کرد که به نظرم کاملا واقعیت داره. پیکاسو میگه همهی بچهها هنرمند به دنیا میان. ولی نکتهای که به وجود داره اینه که، چطور در حال بزرگ شدن هنرمند بمانیم؟ "ما به سمت خلاقيت رشد نمی کنيم. بلکه از خلاقيت به سمت بیرون رشد می کنيم. خب چرا اين طوره؟"
سیستم آموزش و پرورش در سرتاسر دنیا، طوریه که بچهها رو برای استاد دانشگاه شدن آماده کنه. منظور این نیست که همهی بچهها باید استاد دانشگاه بشن. دقیقا مثل اینه که من مسیرم از نقطهی A به B باشه و یک نفر در نقطهی C پیاده بشه. سیستم آموزش و پرورش به نقطهي B داره میره. یعنی استاد دانشگاه شدن. ولی کسیو مجبور نمیکنه تا نقطهی B بیان . بچهها میتونن در بین راه در نقطهي C پیاده بشن. حالا اشکال کار کجاست؟ اشکال کار اینجاست که اگه هدفمون رسیدن به نقطهی B ینی استاد دانشگاه شدن نبود، میتونستیم مسیر بهتری برای رسیدن به C ( اهداف واقعی بچهها) انتخاب کنیم!
و از یک برخورد غلط مثال میزنم. بچهای که تماما به نقاشی علاقه داره و از قدرت خاصی برخورداره و به هیچ درس دیگهای به جز نقاشی علاقه نداره، از طرف مدرسه باهاش برخورد میشه. این همه واکنش دربارهی این قضیه، در اکثر مواقع باعث میشه که این فرد نقاشی رو ول کنه تا بتونه در مدرسه به کاراش ادامه بده. مدرسه باید به اندازهی کافی بستر نوآوری فراهم کنه.
۱. به نظرتون با این توضیحات و مثال هایی که زده شد، مدارس فعلی باعث نابودی خلاقیت در دانشآموزان میشن؟
۲. به نظرتون دانشآموزان خلاق، باید از مدرسه بیان بیرون و به جایی برن که در جهت خلاقیتشون سوق داده میشن؟
۳. راهی برای اصلاح عملکرد مدارس در جهت افزایش نوآوری و خلاقیت وجود داره؟
۴. اصلاح عملکرد مدارس، باعث کاهش کیفیت علمی میشه؟ در این صورت باید دوجای مجزای "مدرسه" و چیزی نظیر "خانهي نوآوری" داشته باشیم؟
۵. به جز اصلاح عملکرد مدارس، چه راههایی برای نوآور نگه داشتن بچه حین بزرگ شدن هست؟
۶. از نظر رشد دادن نوآوری و خلاقیت، وضعیت مدارس ایران چطوره؟ به طور خاص مدارس سمپاد؟
پ.ن: بحث نه به صورت خاص به بخش خلاقیت مربوط میشه. نه به طور خاص به سمپاد مربوط میشه. یک بحث اجتماعی دربارهی "مدارس، خلاقیت و روانشناسی بچهها" هست.
اولین نکتهای که هست اینه که آموزش و پرورش در مدارس، در جهتیه که دانشآموزان رو برای مثلا ۱۰ ۱۲ سال دیگه آماده میکنه. آیندهای که واقعا هیچ کس نمیدونه وضعیتش چطوریه. چگونه هستش. چه نیازهایی توش هست. اوضاع چطوریه. چه بسا که عملا ۲ سال دیگه هم قابل پیشبینی نیست! پس اینکه تلاش مدارس در جهت آماده کردن دانشآموزا برای ۱۰ ۱۲ سال دیگه باشه، چیز کاملی نیست و تمام ابعاد کار مشخص نشده. ( چون که ۱۰ ۱۲ سال دیگه و نیازهای اون به هیچ وجه قابل پیشبینی نیست!)
نکتهی دوم که خیلی مهمه اینه که فکر میکنم سر یک چیز توافق داریم هممون. بچهها قابلیتهای خیلی خاص و خارقالعادهای از جمله نوآوری دارن. به عبارتی تمام بچهها دارای یه سری استعداد خارقالعاده هستن ولی این استعداد در مدارس عملا سرکوب میشه و کلا اونقدری که به آموزش و پرورش بها داده میشه به نوآوری بها داده نمیشه و همچنین تمرکز روی نوآوری رو از بین میبره. چرا؟ با یک مثال ساده شروع میکنم که خود Ken Robinson هم بهش اشاره کرد:
"من اخيراً يک داستان عالی شنيدم - عاشق تعريف کردنش هستم - درباره يک دختر کوچولو که سر کلاس نقاشی بود. شش سالش بود و ته کلاس نشسته بود و نقاشی می کشید و معلمش می گفت که این دختر کوچولو به ندرت به درس توجه می کرد، ولی در اين درس داشت توجه می کرد. معلم که اين موضوع برايش خيلی جالب بود، رفت بالای سر دخترک و پرسيد «چی می کشی؟» و دخترک گفت «دارم عکس خدا رو می کشم» بعد معلم گفت «اما کسی که نمی دونه خدا چه شکليه» و دخترک جواب داد «تا يک دقيقه ديگه می فهمند چه شکليه»"
نکته کجاست؟ نکته اینجاست که بچهها یه سری واکنشهای خاص دارن. وقتی دربارهی چیزی نمیدونن، شانس خودشون برای فهمیدن اونو امتحان میکنن مثل همین مثالی که بالا زدم. به عبارتی بچهها از اشتباه کردن نمیترسن و این بسیار بسیار نکتهی مهمیه و یکی از قسمتهای اصلی بحث من هست.
چیزی که من واقعا قبولش دارم اینه که، اگر آمادهی اشتباه کردن نباشید، هیچ وقت هیچ فکر نابی به ذهنتون نمیرسه . چرا اینو قبول دارم؟ چون ترس از اشتباه کردن، کاملا مانع آزاد و خلاق فکر کردنه و حالا رابطهی این قضیه با مدارس چیه؟ مدارس، در سرتاسر جهان، بچهها رو طوری پرورش میدن که از اشتباه کردن بترسن. باید جواب سوالات رو درست بدن. داخل مدارس، همیشه دو جناح درست گفتن و اشتباه کردن مطرحه و همه فکر و ذکرشون اینه که درست بگن. درست بگن. درست بگن. غلط ننویسن. درس رو یاد بگیرن با هدف اینکه درست بگن و ... و اینطوری میشه که اون بچهها نوآور با قدرتهای خارقالعاده، در مدت تحصیل، قدرت و استعدادشون رو از دست میدن.
کن رابینسون به یه جمله از پیکاسو و یک نکته اشاره کرد که به نظرم کاملا واقعیت داره. پیکاسو میگه همهی بچهها هنرمند به دنیا میان. ولی نکتهای که به وجود داره اینه که، چطور در حال بزرگ شدن هنرمند بمانیم؟ "ما به سمت خلاقيت رشد نمی کنيم. بلکه از خلاقيت به سمت بیرون رشد می کنيم. خب چرا اين طوره؟"
سیستم آموزش و پرورش در سرتاسر دنیا، طوریه که بچهها رو برای استاد دانشگاه شدن آماده کنه. منظور این نیست که همهی بچهها باید استاد دانشگاه بشن. دقیقا مثل اینه که من مسیرم از نقطهی A به B باشه و یک نفر در نقطهی C پیاده بشه. سیستم آموزش و پرورش به نقطهي B داره میره. یعنی استاد دانشگاه شدن. ولی کسیو مجبور نمیکنه تا نقطهی B بیان . بچهها میتونن در بین راه در نقطهي C پیاده بشن. حالا اشکال کار کجاست؟ اشکال کار اینجاست که اگه هدفمون رسیدن به نقطهی B ینی استاد دانشگاه شدن نبود، میتونستیم مسیر بهتری برای رسیدن به C ( اهداف واقعی بچهها) انتخاب کنیم!
و از یک برخورد غلط مثال میزنم. بچهای که تماما به نقاشی علاقه داره و از قدرت خاصی برخورداره و به هیچ درس دیگهای به جز نقاشی علاقه نداره، از طرف مدرسه باهاش برخورد میشه. این همه واکنش دربارهی این قضیه، در اکثر مواقع باعث میشه که این فرد نقاشی رو ول کنه تا بتونه در مدرسه به کاراش ادامه بده. مدرسه باید به اندازهی کافی بستر نوآوری فراهم کنه.
۱. به نظرتون با این توضیحات و مثال هایی که زده شد، مدارس فعلی باعث نابودی خلاقیت در دانشآموزان میشن؟
۲. به نظرتون دانشآموزان خلاق، باید از مدرسه بیان بیرون و به جایی برن که در جهت خلاقیتشون سوق داده میشن؟
۳. راهی برای اصلاح عملکرد مدارس در جهت افزایش نوآوری و خلاقیت وجود داره؟
۴. اصلاح عملکرد مدارس، باعث کاهش کیفیت علمی میشه؟ در این صورت باید دوجای مجزای "مدرسه" و چیزی نظیر "خانهي نوآوری" داشته باشیم؟
۵. به جز اصلاح عملکرد مدارس، چه راههایی برای نوآور نگه داشتن بچه حین بزرگ شدن هست؟
۶. از نظر رشد دادن نوآوری و خلاقیت، وضعیت مدارس ایران چطوره؟ به طور خاص مدارس سمپاد؟
پ.ن: بحث نه به صورت خاص به بخش خلاقیت مربوط میشه. نه به طور خاص به سمپاد مربوط میشه. یک بحث اجتماعی دربارهی "مدارس، خلاقیت و روانشناسی بچهها" هست.