کارگاه اسطوره شناسی

به نظر شما اساطیر تا چه حد در زندگی ما نقش دارن؟

  • زیاد

    رای‌ها: 6 28.6%
  • کم

    رای‌ها: 5 23.8%
  • نمیدونم

    رای‌ها: 6 28.6%
  • تاثیری ندارن

    رای‌ها: 4 19.0%

  • رای‌دهندگان
    21
  • شروع کننده موضوع
  • #21

هلهله

کاربر فعال
ارسال‌ها
26
امتیاز
205
نام مرکز سمپاد
فرزانگان
شهر
اسفراین
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

چند وقت پیش رفتیم خونه ی یکی از اشنا ها شبکه اترک(شبکه خراسان شمالی)داشت برای بار nام داشت مرد عنکبوتی پخش میکرد بچه 4 ساله از باباش میپرسه بابا مرد عنکبوتی ایرانیه؟بابا:نه عزیزم خارجیه بچه میگه چرا اینا هیچ کدومشون ایرانی نیستن باباش میگه قهرمانا همشون تو فیلمان من با چهره ای کاملا متعجب داشتم نگا میکردم بچه میگه بابا بریم خارج زندگی کنیم میگه برا چی میگه من میخوام اینارو بینم میگم تو رستمو میشناسی میگه اره میگم کیه میگه یه ادم خیلی قوی میگم اهل کدوم کشوره میگه نمیدونم میگم ایرانیه میگه پس چرا تاحالا ازش فیلم نذاشتن ومن فقط به اون نگاه میکنم(داستانی واقعی از زبان یکی از وزنامه نگاران محلی)
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب ... در مورد تعریف اسطوره که باید بگم به قول دکتر قیصر امین پور : «اسطوره خوابی است که یک ملت دیده اند» و طبق این تعریف، بله اسطوره های همه ی ملت ها توسط مردم ساخته شدن و دلیل ساخته شدنش هم این بوده که مردم در مورد یه سری مسائل مثل آفرینش انسان و خورشید و ماه و کشف آتش و... چیزی نمی دونستن و در واقع با استفاده از همون چیزایی که میدیدن تو طبیعت یا حدس می زدن داستان هایی رو ساختن که بعدا شاخ و برگ داده شده و در ادیان مختلف، تفاوت هایی کرده و پس از گذشت سالیان دراز به شکل امروزی در اومده.
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب من یکم دیگه اطلاعات کلی در مورد اسطوره ها میگم :
بر طبق کتاب «شناخت اساطیر ایران»ِ جان هینلز (ترجمه و تالیف باجلان فرخی) اساطیر به 5 دسته تقسیم می شن :
1- اسطوره ای آیینی (ritual myths) : کارهای آیینی و دینی با کلام اونا همراهی میشن مثل اسطوره های زرتشتی و مانوی
2- اسطوره های خاستگاهی (original myths) : بیان خاستگاه یا علت هرچیزیه مثل داستان پیدایش پرندگان و گل ها
3- اسطوره های کیش (cult myths) : اسطوره های گروه های اقیلت مثل اسطوره های سیاوشان
4- اسطوره های اعتبار (prestige myths) : ایجاد اعتبار و شخصیت برای قهرمانان و مکان ها مثل تولد گیل گمش و تولد رستم
5- اسطوره های فرجام (eschatological myths) : در مورد مرگ و فرجام صحبت می کنه.
 

shekoofeh

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
655
امتیاز
4,354
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 1
دانشگاه
دانشگاه علوم پزشکی تهران
رشته دانشگاه
پزشکی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی


حالا در مورد شکل گیری اساطیر ایران !

میشه گفت اولین اساطیر ما برمیگرده به زردتشت ؛ در اوستا فقط اشاراتی به نام اساطیر میشده و فرض براین بوده که مردم اون اساطیر رو میشناسن!
ولی بعد از ورود اسلام به ایران اهمیت تعدادی از اساطیر کم میشه و دیگه بهشون بها داده نمیشه : اساطیری که با باورهای اسلامی در تعارض بودن.
مثلا اساطیری در مورد خلقت و یا نیروهای فرا طبیعی و یا پایان جهان.
اما خب در این دوره شاهنامه نوشته میشه که هم از لحاظ ادبی و هم از لحاظ حماسی بر همه ی اساطیر قبلی برتره.
بعد مردم سعی میکردن یه تقارنی پیدا کنن بین اسطوره های قدیمیشون و این جدیدا. مثلا "کیومرث" رو همون "آدم" می دونستن.

×مرسی ارنواز.
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

به نقل از Shek8fe :
حالا در مورد شکل گیری اساطیر ایران !

میشه گفت اولین اساطیر ما برمیگرده به زردتشت ؛ در اوستا فقط اشاراتی به نام اساطیر میشده و فرض براین بوده که مردم اون اساطیر رو میشناسن!
ولی بعد از ورود اسلام به ایران اهمیت تعدادی از اساطیر کم میشه و دیگه بهشون بها داده نمیشه : اساطیری که با باورهای اسلامی در تعارض بودن.
مثلا اساطیری در مورد خلقت و یا نیروهای فرا طبیعی و یا پایان جهان.
اما خب در این دوره شاهنامه نوشته میشه که هم از لحاظ ادبی و هم از لحاظ حماسی بر همه ی اساطیر قبلی برتره.
بعد مردم سعی میکردن یه تقارنی پیدا کنن بین اسطوره های قدیمیشون و این جدیدا. مثلا "کیومرث" رو همون "آدم" می دونستن.

×مرسی ارنواز.
البته اساطیر ایران به پیش از اوستا برمیگرده؛ یعنی این اساطیر پیش از ظهور زرتشت بین مردم وجود داشته و پس از ظهور زرتشت، این اساطر با تغییرات جزیی به این آیین وارد میشه. در حال حاضر قدیمی ترین نسخه ی مکتوب اوستاست ولی به این معنا نیست که این اساطیر توسط زرتشت به وجود اومده باشه.
این روند همونطور که شکوفه گفت وارد اسلامِ ایرانی میشه و فردوسی در شاهنامه تلاش میکنه اونا رو زنده کنه (البته فردوسی بعضی از اونا رو اسلامی هم میکنه مثل رستم و تهمینه :D) .
البته در مورد تشابه «کیومرس»و«آدم» باید بگم که این برمیگرده به تشابه اساطیر بین ملل مختلف (کیومرس ایرانیه و آدم بین النهرینی).

+ خواهش (;
 

sayna

کاربر خاک‌انجمن‌خورده
ارسال‌ها
2,460
امتیاز
12,313
نام مرکز سمپاد
دبيرستان فرزانگان ۱
شهر
تهران
دانشگاه
علوم پزشكى شهيدبهشتى
رشته دانشگاه
پزشكى
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

يه صحبتايي راجع به كيومرث شده اينجا
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب، من هر چی منتظر شدم کسی چیزی نگفت، خودم شروع می کنم. :-"
من از «حیوانات اسطوره ای ایران» شروع می کنم، از «سیمرغ» :
در اوستا «مُرغوسِئَن» و در پهلوی «سین» . اسطوره شناس ها معتقدند که برای سیمرغ نمودی خارجی وجود نداره؛ چون که همه ی خصوصیاتی که داره تو یک پرنده دیده نمیشه.
اما از ویژگی های این پرنده ی اسطوره ای میشه به این اشاره کرد که آشیانه ی اون در البرز کوهه، 1700 سال عمر میکنه و هر جوجه اش بعد 25 سال از تخم در میان! :O ویژگی دیگه اش هم اینه که سیمرغ به جوجه هاش شیر میده :D

خب ... حالا بیاین در مورد سیمرغ تو شاهنامه صحبت کنیم ( [-o<) :-?
 

shekoofeh

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
655
امتیاز
4,354
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 1
دانشگاه
دانشگاه علوم پزشکی تهران
رشته دانشگاه
پزشکی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

تا اونجا که میدونم با تولد زال هست که سیمرغ یزدانی وارد شاهنامه میشه. سام - پدر زال - دستور میده اون رو به خاطر موهای سفیدش در صحرا رها کنن ، اما سیمرغ به خاطر مهری که در دلش افتاده زال رو به البرز کوه می بره و بزرگ میکنه.
بعد ها سام خواب میبینه و میاد پای البرزکوه برای بردن زال ؛ که سیمرغ به زال پری میده که هنگام سختی بتونه ازش استفاده کنه. بعد ها سیمرغ دو جا به زال کمک میکنه ؛ یکی وقتی که رستم میخواد به دنیا بیاد و به خاطر هیکل درشتش به مشکل خوردن ، یکی دیگه هم موقع رزم رستم و اسفندیار که سیمرغ به رستم میگه چه کار کنه. در ضمن زخم های اون هم مداوا میکنه.

همون طور که احساس میشه سیمرغ به منزله ی یک موجود کاملا فوق الطبیعه است که فقط نمود مادی داره.
از سیمرغ در منطق الطیر هم نام برده شده.
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

بله، در واقع سیمرغ یه جورایی توتم خاندان نریمان هست و کمکشون می کنه ... البته از سیمرغ در جای دیگه ای تو شاهنامه هم یاد شده؛ تو هفت خان اسفندیار، خان پنجم کشتن یه سیمرغ ماده است ... در این صورت این سوال پیش میاد که سیمرغ اگه خوبه اینجا چرا باید کشته بشه ؟ پاسخ این سوال رو «صادق هدایت» به این صورت داده که این سیمرغ، سیمرغ اهریمنی بوده.
 

sayna

کاربر خاک‌انجمن‌خورده
ارسال‌ها
2,460
امتیاز
12,313
نام مرکز سمپاد
دبيرستان فرزانگان ۱
شهر
تهران
دانشگاه
علوم پزشكى شهيدبهشتى
رشته دانشگاه
پزشكى
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

يعني هم سيمرغ خوب بوده هم بد و اهريمني ؟

( معني ِ ساينائم يعني سيمرغ 8-> / البته خيلي گشتم ببينم اين حرف ُ از كجا ميگن اما پيدا نكردم جايي ، به هر حال به هر كي ميگي ساينا يني چي ميگه سيمرغ :-" )
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

به نقل از SaϔnA.M :
يعني هم سيمرغ خوب بوده هم بد و اهريمني ؟

( معني ِ ساينائم يعني سيمرغ 8-> / البته خيلي گشتم ببينم اين حرف ُ از كجا ميگن اما پيدا نكردم جايي ، به هر حال به هر كي ميگي ساينا يني چي ميگه سيمرغ :-" )
آره خب ... آخه توجیه دیگه ای نداره، نمیشه که قهرمان داستان یک قهرمان دیگه رو بکشه؛ البته دکتر سلطانی در این مورد این سیمرغ رو مرغ نیرومندی میدونن که نماد مرغ های شکاری و اهرینمیه و سیمرغ نیست ولی فکر کنم اینکه بگیم سیمرغِ اهریمنی بهتره :D

+ در مورد ساینا هم، همون طوری که گفتم سیمرغ در زبان پهلوی «سین» خونده میشه و «سینا» و «ساینا» مشتق شده از همین کلمه هستن (;
 

shekoofeh

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
655
امتیاز
4,354
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 1
دانشگاه
دانشگاه علوم پزشکی تهران
رشته دانشگاه
پزشکی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

بعله دقیقا میخواستم بگم ! واسه همین گفتم سیمرغ یزدانی وارد میشه!
سیمرغ در شاهنامه دو چهره داره ؛ دو چهره ی متضاد : یزدانی و اهریمنی.
اون چهره ی اهریمنی اون استعداد های مقدس چهره ی یزدانی رو نداره.
مثلا چهره ی یزدانی داناست ، آسیب ناپذیره. در حالیکه این یکی سیمرغ کشته میشه خب.
مثلا یه جور تضاد خیر و شر ؛ که خیر باقی و شر آسیب میبینه.

یه کتاب هست من خودم نخوندم ؛ فقط به عنوان یه منبع تحقیق ازش استفاده کردم : سیمرغ در قلمرو فرهنگ ایران که کتاب خوبیم هست!
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

به نقل از Shek8fe :
یه کتاب هست من خودم نخوندم ؛ فقط به عنوان یه منبع تحقیق ازش استفاده کردم : سیمرغ در قلمرو فرهنگ ایران که کتاب خوبیم هست!
بله بله، نویسنده اش هم همین آقای دکتر علی سلطانی هستن <D=
 
  • لایک
امتیازات: sayna

shekoofeh

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
655
امتیاز
4,354
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 1
دانشگاه
دانشگاه علوم پزشکی تهران
رشته دانشگاه
پزشکی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب از حیوان های اسطوره ای میشه به ققنوس هم اشاره کرد.
گفته میشه که یک مرغ نادر و تنهاست که هیچ جفتی نداره.و هر هزار سال میره روی هیزم ها آواز میخونه و بعد در آتیشی که روشن میکنه می سوزه و از خاکسترش ققنوس دیگه ای متولد میشه.
گفته میشه که اشک ققنوس زخم هارو درمان میکنه. و صداش خیلی خوبه و کلا موسیقی از آوای اون به وجود اومده.

حالا اگر کسی اطلاعی داره که به ققنوس در کدوم آثارمون اشاره شده بگه !( منطق الطیر فکر میکنم )

+ ققنوس رو نماد و تمثیل یه چیزهایی میدونن مثل جاودانگی و یا حتی تناسخ! اگر اطلاعی دارید بگید.
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب ... ققنوس
تو منطق الطیر عطار، آشیانه ی ققنوس در هندوستانه و پرنده ایه که بیش از هزار سوراخ تو منقارش داره و با عبور باد از اون صدای دل انگیزی به وجود میاد و حیوونا دورش جمع می شن و ققنوس اونا رو صید می کنه :D
و به این ترتین موسیقی از آواز اون گرفته شده.
در اساطیر ایرانی و هندواروپایی ققنوس نماد تولد دوباره و از خاکستر برآمدنه .
در اساطیر چینی اژدها نماد خاقان و ققنوس نماد ملکه است .
 

smart girl

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
839
امتیاز
2,033
نام مرکز سمپاد
فرزانگان
شهر
اسفراین
مدال المپیاد
المپیاد ادبی
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
داروسازی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

ببخشید که طولانیه ولی متن خیلی قشنگیه پیشنهاد میکنم بخونینش:
این جمله بسیار حکیمانه ارد بزرگ پاسخی است به آنانیکه اساطیر ایران را فراموش کرده اند :
* رستم را هرکول می خوانند!

* چشمان اسفندیار را پاشنه آشیل می گویند !

* رستم زاد را سزارین می گویند !

* به جای فردوسی از شکسپیر یاد می کنند !

*به جای آشنایی با عشاق ایرانی از رمئو و ژولیت یاد می کنند !

* جاده فرهنگها را جاده ابریشم می خوانند !

* دریای ایران را دریای عمان می نامند !

* جشن چهارشنبه سوری ما را آتش پرستی می خوانند !

* حجاب زنان ایرانی را که از دوران باستان بوده را به اعراب مربوط می دانند !

* هنر های نمایشی ( تاتر و ... ) را که از ده هزار سال پیش در ایران رواج داشته را به یونان 2700 سال پیش نسبت می دهند !

* گرد بودن زمین را که در خدای نامه و شاهنامه به آن اشاره شده را به گالیله نسبت می دهند .

* اختراع الکتریسته را که مربوط به 2500 سال پیش در ایران بوده را به ادیسون نسبت می دهند .(راس میگه من متنشو دارم)

* پدر شیمی را لاوازیه که 300 سال پیش می زیسته معرفی می کنند حال آنکه الکل را زکریای رازی در هزار سال پیش کشف نمود !

* به جای یاد کردن از فرزند رشید ایران نادر شاه افشار ، به ناپلئون شناسی خود می نازند .

* به جای آنکه متفقین را که در جنگ جهانی دوم ، ایران را تصرف و به جان و ناموس ایرانی تجاوز نمودند را لعن کنند قوای محور را متجاوز و همپای چنگیز خان ! می دانند !

* بجای ساختن فیلمهایی که غرور و عظمت ایران را نشان دهد قاجاریه ضعیف را به تصویر می کشند !

* میان رودان را بین النهرین می خوانند !

* واژه فرانسوی مینیاتور را صد در صد ایرانی می نامند و بر خودروی ساخت به اصطلاح ایران می گذارند !

* فرهنگستان ادب پارسی را از بزرگان ادبیات فارسی تهی کرده اند .

* حاضرند سریال های کره ایی و آمریکایی را هزاران بار پخش کنند اما حاضر نیستند روایت های باشکوه ایرانی را به تصویر بکشند . (دقیقا)

* به جای استفاده از تاریخ شناسان ایرانی در نگارش های تاریخی از تاریخ کمبریج استفاده می کنند
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

و اما پرنده ی اسطوره ای بعدی «هما» : این مرغ که از اون به عنوان مرغ سعادت هم یاد میشه، پرنده ایه که اگه سایه ی اون به سر کسی بیفته اونو سعادتمند می کنه و اگه روی شانه ی کسی بشینه اون فرد به شهریاری (پادشاهی) میرسه.
در افسانه های مردمی هما گاهی اوقات به هیئت شاهین، عقاب و مرغ تخم طلا پدیدار میشه. :D

خب ... هرگونه اطلاعات در مورد این مرغ را پذیراییم >:D<



+ باسپاس فراوان از خاطره، فقط کدوم یکیش سخن حکیمانه از «اُرُد»ــه ؟ :-?
 
  • لایک
امتیازات: sayna

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

خب ... مثل اینکه کسی نمی خواد چیزی بگه :-w، ایرادی نداره، خودم یه چیزی می گم :-" :
دوستانی که دوم دبیرستان رو گذرونده باشن، همون درس اول یعنی علی ای همای رحمت، با این پرنده باید یه آشنایی مختصری پیدا کرده باشن دیگه ! :-"
یا گزنفون تو کتاب کوروشنامه میگه وقتی کوروش می خواد به اولین جنگش به عنوان فرمانده بره، قبل از حرکت بالای سرش یه عقاب می بینه و پدرش این عقاب رو نشانه ی پیروزی تو این چنگ می دونه :)

دیگه :-w
 

shekoofeh

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
655
امتیاز
4,354
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 1
دانشگاه
دانشگاه علوم پزشکی تهران
رشته دانشگاه
پزشکی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

با تشکر از ارنواز ! از اونجایی که هیچ کی نمیاد اینجا و خودم و خودت داریم بحث می کنیم ؛ مبنا رو بر این میذاریم که افراد میان میخونن و میرن که دلمون خوش باشه ! :D
ابوالهول
این هم یک موجود اسطوره ای دیگه اس ! که مخلوطی از بدن حیوان و انسانه.
این موجود یه معمایی رو مطرح میکرده و کسی که این معما رو جواب نمی داده می کشته.
کلّا نماد دانایی و علم بوده.
jy76m0fslnl8irfcpn.jpg


اینهم مجسمه ی ابوالهول در مصر ! ( ابوالهول در اساطیر مصر خیلی مهمه )
 

ارنواز

کاربر فوق‌حرفه‌ای
ارسال‌ها
897
امتیاز
2,920
نام مرکز سمپاد
فرزانگان 2 / فرهنگ
شهر
مشهد
دانشگاه
تهران
رشته دانشگاه
باستان شناسی
پاسخ : اسطوره های فراموش شده ایرانی

بله .... ابوالهول ها بیشتر به اساطیر مصر برمیگرده ولی در ایران هم نمونه هایی از اونا رو در تخت جمشید سردر دروازه ملل و جاهای دیگه می بینیم که البته در اساطیر ایران زیاد نیستن (یا اینکه من نمیدونم :D)
شکوفه تو اساطیر ایران ابوالهول داریم به اون صورت؟ :-?
 
بالا