آقا ما چن روز بود نیومدیم چه اتفاقات جنجالی افتاد!
داماد!اون آهنگ هم دقیقا همون تقطیعه دیگه فقط بجای U و - از ت و تَن استفاده کرده
ملتو گیج نکن ملعون!
اینا رو ول کن همین طوری خوشگلتره
جدولم یه دونه درس کنین هر وقت خواستین وزن پیدا کنین بهش نگاه بندازین
من یکی میذارم اما بحمد الله خطم به اندازه کافی ناخوانا هست که خودتون واسه خودتون جدا درس کنین
یه مقداری حسی کار کنین!بخودتون سخت نگیرین
من خودم پریشب این طوری کردم: رو سینه را چون شیشه ها هفت آب شو از کینه ها
رُو سی نِ را چُن شی شِ ها هَف تا ب(ُ) شو ءَز کی نِ ها
- - U - - - U - - - U - - - U -
بعد به جدول یه نیگا میندازم و همزمان حسی میکنم تقسیم عاقلانه اینبه ارکان باید چهار تا - - U - باشه یعنی
وزنش هم میشه مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن
اول اینکه نرگس خانم ! مگه شما میخونی "در ءاین...." که اینطوری تقطیع کردین؟
اولش میشه دَ رین(رِن/ری) اما بقیه اش درسته. آفرین
اگه جدول درس کرده باشین میبینین جدولی که من گذاشتم غلط داره( بسته به دیدگاهتون / :-[ / )
مفاعلن میشه U - U - وزن این هم میشه مفاعلن مفاعلن مفاعلن مفاعلن
به دلیل بی در و پیکر و صاحب بودن این انجمن شلغم هم داخل میوه ها شده و من هم قانون میگذارم:
ماده اول-هر گونه کم آوردن و ول کردن عروض در این تاپیک اکیداً ممنوع است و پیگرد قانونی دارد
گند؟ اختیار دارین!
گند اینه که همین آخر تابستون رفته بودیم مسافرت خونه یکی از اقوام که بودیم
من شب داشتم عروض کار میکردم قبل از خواب ،با ماژیک مینوشتم . خوابم برد
روی لحافشون چند عدد لکه بزرگ مشکی به یادگار گذاشتم
من فکر کنم یه اشتباهی که شما کردین اینه که کوتاه و بلندی هجاها رو با کوتاهی و بلندی مصوتها
یکی گرفتین در صورتی که صامت + مصوت کوتاه + صامت هم هجای بلند محسوب میشه
یک نکته که تو این مصرع داریم اینه که تو الگوی هجایی صامت+ مصوت بلند+صامت+صامت،اگر صامت
آخر توسط مصوت بعدی ربوده نشه یعنی نشه با حذف همزه اول کلمه بعد حرکت رو به این داد،
از تقطیع حذف میشه
بعدش ما صامت+مصوت بلند+صامت برامون میمونه که میدونیم تو عروض
این هم موجود نیست و اگه نمیدونیم یعنی صفحه اول پاسخ 13 رو نخوندیم!
اگه دقت کنین موقع خوندن "رویِ کرم" خودمون نا خود آگاه یا ک رو تشدید میدیم یا کسره رو میکشیم
پس "س" مصوت کوتاه میگیره یعنی کلا میشه:
ءان(=ءا= ءَن و برای حفظ ادب ءِن) کی سُ کَز رو یِک/یی کَ رَم با ما وَ فا دا ری کُ ند
- - U - - - U - - - U - - - U -
حال نگاه میندازیم بجدول و اینو به چهار تا - - U - تقسیم میکنیم که میشه مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن
نرگس خانم! ساینا خانم! فاطمه خانم(ساحره)!
بقیه مثالها رو هم درس کنید بذارین دیگه
ارتش سرفرازی که در هشت سال
کسی نیست
بیا زندگی را بدزدیم
میان دو دیدار قسمت کنیم
تو شعر اول یه سری اشکال کوچیک داشتین
یکی اینکه در بیا ، کیا و امثالهما ،مگه شما هجای اول رو بلند میخونین فاطمه خانم؟
این جور کلمات در اصل بِ یا ،کِ یا و .. هستن :)
دیگه اینکه قرار شد ما صامت+مصوت بلند+صامت نداشته باشیم دیگه
پس به "ر" دیدار یک مصوت کوتاه اضافه میکنیم
اگه دقت کنین میبینین تو خوندن هم با مکث یا کشیدن و اینها سعی میکنیم
طولانی کنیم وزنو که اگه بخونیم"میان دو دیدارُ ..." عادی میشه خوندنمون
یکی دیگه هم اینکه بضرورت وزن باید هجای سوم سطر آخر بلند خونده بشه
یعنی یا کسره رو میکشیم یا "د" رو با تشدید میخونیم. امتحان کنین یه بار بدون این دو تا نکته آخر
شعر رو بخونین حس میکنین که دیگه وزن نداره و قشنگ نیست!
پس شعر سهراب میشه:
U - - فعولن
U - - U - - U - - فعولن فعولن فعولن
U - - U - - U - - U - فعولن فعولن فعولن فَعَل
تقاضايِ ادامه
ما كه ياد نگرفتيم ، چن تا بيت ديگه رو بده تمرين كنيم . مثلاً
در دير مغان آمد يارم قدحي در دست
مست از مي و مي خواران از نرگس مستش مست
ميشه چي ؟
مَس تَز مِ یُ مِی خا ران ءَز نَر گِ سِ مَس تَش مَس(ت)
- - U U - - - - - U U - - -
مفعولُ مفاعیلن مفعولُ مفاعیلن
اینم شعر کسایی درباره نرگس (جایزۀ آپ کردن! )
تقطیعش کنین
نرگس نگر ، چگونه همی عاشقی کند / بر چشمکان آن صنم خَلُّخی نژاد
گویی مگر کسی بشد ، از آب زعفران / انگشت زرد کرد و به کافور بر نهاد
چن بیت از حافظ:
راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد/شعری بخوان که با او رطل گران توان زد
من از آن حسن روزافزون که یوسف داشت دانستم/که عشق از پردۀ عصمت برون آرد زلیخا را
ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم / از بد حادثه اینجا به پناه آمده ایم
یه بیت از هلالی جغتایی:
دل خون شد از امید و نشد یار، یار من/ ای وای بر من و دل امیدوار من
اینم خودم تقطیع میکنم:
در محشر اگر لطف تو خیزد بشفاعت / بسیار بگردند و گنهکار نیابند
دَر مَح شَ رَ گَر لُط فِ تُ خی زَد بِ شَ فا عَت
- - U U - - U U - - U U - -
فع مفتعلن مفتعلن مفتعلن فع (میش هم گفت مفعولُ فعولن فعلاتن فعلاتن تفاوتی نداره )