بیایید عروض یاد بگیریم !

[N.M]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

اینم شعر کسایی درباره نرگس (جایزۀ آپ کردن! )
تقطیعش کنین
نرگس نگر ، چگونه همی عاشقی کند / بر چشمکان آن صنم خَلُّخی نژاد
گویی مگر کسی بشد ، از آب زعفران / انگشت زرد کرد و به کافور بر نهاد

نَر گِس نِ گَر چِ گو نه هَ مي عا شِ قي كُ نَد
م بلند - م بلند - م كوتاه - م ب - م ك - م ب - م ك - م ك - م ب - م ب - م ك - م ك - م ب - م ك - م ب

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

آقا من هرچی خوندم هیچی حالیم نشد مادرِ گرام حال ندارد یاد بدهد شماها ی زحمتی بکشید یاد بدیدد به منِ بد بخ
من نفهمیدم اون مفعول و مفاعیل و اینا رُ چجوری و بر چه اساسی میذارین؟ من ناشی عم

 

[sk1v]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

نَر گِس نِ گَر چِ گو نه هَ مي عا شِ قي كُ نَد
م بلند - م بلند - م كوتاه - م ب - م ك - م ب - م ك - م ك - م ب - م ب - م ك - م ك - م ب - م ك - م ب

بنظر میاد یه اشکال تایپی داشته باشی اون قرمزه زیادی نیست؟
حالا از تو جدول وزنشو دربیار راهنمایی این که رکن اولو مفعولُ بگیر

آقا من هرچی خوندم هیچی حالیم نشد مادرِ گرام حال ندارد یاد بدهد شماها ی زحمتی بکشید یاد بدیدد به منِ بد بخ
من نفهمیدم اون مفعول و مفاعیل و اینا رُ چجوری و بر چه اساسی میذارین؟ من ناشی عم

از صفه اول خوندی؟
اساسش کوتاه و بلندی هجاهاست
یاد بگیر بعد برو مادرتو غافلگیر کن

 

[sahere]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

ول کن این کیوانو یاد نداره اصن فاطمه جون

اول باید هجا ها رو جدا کنی بعد هجای بلند و کوتاه رو با علامت - یا U مشخص کنی
وزنشو اینا رو هم صفه اول بچه ها توضیح دادن

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

از صفه اول خوندی؟
اساسش کوتاه و بلندی هجاهاست
یاد بگیر بعد برو مادرتو غافلگیر کن

خوندم بخدا
تو فکر غافلگیریَم دیگه وگرنه شوقی برای یادگیری نداشتم که

@ ساحره: توضیح ها کافی نبود حالا یه بار دیگه سعیمو میکنم

 

[hermes]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

ایول به تاپیک!!!میخواستم بزنم

خب استادان عزیز،نمیخواین بحر ها رو توضیح بدین؟وزن های بیشتر؟

اگه اجازه بدین منم میخوام چیزایی که بلدم رو بگم،البته استادای دیگه هم اینجا زیاده،من فقط نقشه تخته سیاه.

خب اول میخوام یه سایت رو معرفی کنم،که یه ابزار عالی واسمون داره. شعر رو میدی،وزن رو با تفکیک هجایی و صداها میگیری. فقط اینجا رو کلیک کنید

خب یه جمع بندی واسه هجاها،و ارکان هجایی،برای تازه واردا مثلِ خودم.

×یه چیزی رو یادم رفت بگم، چون این جدول رو خودم درست نکردم یه تذکری رو باید بدم،اونم اینکه تقطیع هارو از چپ به راست گذاشته،که ما از راست به چپ کار میکنیم یعنی فاعلاتن: - U - - باشه نه - - U - ،ممنون از sk1vبه خاطر یاد آوری

( براي ديدن تصوير بزرگتر كليك كنيد )

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

ما به لطفِ معلمِ خصوصی و کتابِ خیلی سبزِ عروض و قافیه ی پیشِ انسانی یه چیزایی فهمیدیم

خوشحالیم



+ راستی این اختیارات شاعری و اینا سخته... بعد یه چیزی بگم؟ اون جدولی که اون بالاست رو باید حفظ باشیم؟


دل خو شُ دَز اُ می دُ نَ شُد یار یا رِ من

- - U - / U - - U / U - U - / U -

مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن

×لطفا پست متوالی ارسال نکنید×
× بله بله! ببخشید

راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد/شعری بخوان که با او رطل گران توان زد

مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن

باشد که تشویق شوید

من از آن حسن روزافزون که یوسف داشت دانستم/که عشق از پردۀ عصمت برون آرد زلیخا را

مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن

بهش میگن متفق الارکان
خودِ خودم فهمیدم.اصلنم کسی بهم نگفت

 

[sk1v]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

خب حسب الامر مطاع فاطمه(مدل کاشونیش ) الان یه مقدار درباره اختیارات شاعری میگیم
شاید قبلاً پراکنده بدون اینکه بگم بهشون میگن اختیارات شاعری ، یه چیزایی گفته باشم
در ضمن اون دو بیت که مونده رو تقطیع کنین تا فحش نخورین ^#^
اولین اختیار اینه که میشه آخر مصراع یکی دو تا صامت علاوه کرد!
مثلاً حافظ میگه:"لطیفه‌ایست نهانی که عشق از او خیزد/که نام او نه لب لعل و خط زنگاریست"
حالا این طوری میشه:

لَ طی فِ ئی سُ نَ ها نی کِ عِش قَ زو خی زَد

کِ نا مِ ئان نَ لَ بِل لَع لُ خَط طِ زَن گا ری ست

معلومه که "ست" بودن و نبودنش فرقی نداره
===
دومیش اینه که اگه وزن شعر رکن اولش فعلاتن باشه، میشه جاش فاعلاتن آورد!
مثلاً همون حافظ میگه : "حال دل با تو گفتنم هوس است/خبر دل شنفتنم هوس است"
میشه:
حا لِ دِل با تُ گُف تَ نَم هَ وَ سَس(ت)
خَ بَ رِد دِل شِ نُف تَ نَم هَ وَ سَس(ت)
رکن اول فعلاتن میشه که اصن تو خوندنش حس میشه اما مصرع اول فاعلاتن آورده
===
اینم میگم بقیش واسه بعد که یهو گیج نشین
اگه وزن اصلی دو تا هجای کوتاه بغل هم داته باشه میشه جاش یه هجای بلند آورد
اما بر عکسش تو عروض فارسی صحیح نیست! به این حرکت میگن تسکین
مثلاً بیت مولوی که میگه: با که گویم به جهان محرم کو؟/چه خبر گویم با بی خبران؟"
آخر دو تا مصراعو !
اولی میگه "رَم کو"
اون یکی میگه"خَ بَ ران" یعنی رَم = خَ بَ

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

با تشکر از جنابِ کیوان خان
میشه اونارم من بگم :ذوق زده

گویی مگر کسی بشد ، از آب زعفران / انگشت زرد کرد و به کافور بر نهاد

نمیدونم درسته یانه #-o

مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن

کسی تشویقم نمیکنه؟

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

میشه من بحر هارو بگم؟ با اجازه ی اهلِ فن

اوناییکه تکراریه ، ینی متفق الارکان هستن )

رمل(فاعلاتن)
رجز(مستفعلن)
هزج(مفاعیلن)
متقارب(فعولن)

تناوبیا (اینطور که من فهمیدم باید اولش باشه)

مضارع(مفاعیلن فاعلاتن)
خفیف(فاعلاتن مستفعلن فاعلاتن)
سریع(مستفعلن مستفعلن مغعولات)
منسرح(مستفعلن مفعولاتُ)
مجتث(مستفعلن فاعلاتن)

البته 19 تاست.اینا 9 تاش بود.

 

[sk1v]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

الان من میترسم وارد بحر و زحاف شیم به دو دلیل :
1- هیچی حالیم نمیشه
2-"هزج مسدس اخرب مقبوض صحیح عروض و ضرب" (نرگس درک میکنه چی میگم )
خب بگن مفعول مفاعلن مفاعیلن
===
یکی دیگه از اختیارات اینه که گاهی میشه -U به U- تبدیل بشه و بالعکس !
اگه این طوری تقطیع کنیم که اوزان مختلف الارکان رو حذف کنیم یعنی نوع تقطیع رو عوض کنیم
و مثلاً در وزن رباعی جای مفعول مفاعیل مفاعیل فعل، بگیم لن مفتعلن مفتعلن مفتعلن،
میتونیم بگیم این اختیار فقط در تبدیل مفاعلن و مفتعلن بهم دیگه انجام میشه!
==
@فاطمه:اون مثال اختیار نبود اون مثال تغیییر تقطیعه!
مثال اختیار تو میشه مصراع سعدی:
"دست کسی بر نرسد به شاخ هویت تو" که شده مفتعلن مفتعلن مفاعلن مفتعلن
درحالی که وزن اصلی مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن ــه ، اصن مطلع شعر میگه:
" عشق تو بربود ز من مایۀ مایی و منی" (بربود رو باید باید با ر ساکن بخونین)

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

2-"هزج مسدس اخرب مقبوض صحیح عروض و ضرب" (نرگس درک میکنه چی میگم )

خب حالا بگید ماعم درک کنیم

و مثلاً در وزن رباعی جای مفعول مفاعیل مفاعیل فعل، بگیم لن مفتعلن مفتعلن مفتعلن،

الان اینکه گفتید که تبدیلِ -U به U- نبود که بود؟
ینی مفاعیلن و فاعلاتن نمیتونن بهم تبدیل شن؟

@sk1v: عوکِی

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

نمیخواید ادامه بدید؟ تازه بحث جالب شده ها
یکم دیگه از این اختیاراتِ شاعری کارکنیم. هوممم؟ من تازه علاقه مند شدم خو.

اوه اوه... الان صاحبش میاد میگه پستِ متوالی ارسال نکن :-s

 

[sk1v]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

حالا من یه چیزایی بگم؟
یه جور وزنی هست بهش میگن وزن دوری!
اینطوریه که دو تا رکن تکرار میشن مثلاً مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن
حالا یه خاصیت جالبی دارن اونم اینکه به دو تا نیم مصراع قابل تقسیمه و اون وسطش عین آخر مصراعه!
یعنی میشه صامت اضافه و کم کرد. مولوی تو غزلاش زیاد داره. راحتترین شیوۀ تشخیصشم همین کم و زیاد کردن
صامته. مثلاً "تا رود خاکی به خاک تا روان گردد روان" رو اگه "تا رود خاک به خا تا روان گردد روان" بخونیم تو وزنش تفاوتی ایجاد نمیشه
یا اگه "برگشا این پرده را تازه کن پژمرده را" رو بخونیم "برگشا این پرده راج تازه کن پژمرده را" هم همین طوره
===
بعضی شعرا هست که میشه به دو وزن خوندشون!
بهشون میگن ذوبحرین مثلاً اهلی شیرازی یه مثنوی داره به اسم "سحر حلال" که کل بیتاش ذوبحرین اند(سر قافیه هم
یه شاخ بازی درآورده که به ما مربوط نیست ).
میشه به دو وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن و مفتعلن مفتعلن فاعلن خوندشون. من چن تا بیت میذارم تقطیع کنین
و بگین چجوری میشه هر دو وزن رو داشته باشه؟
ساقی از آن شیشۀ منصور دم / در رگ و در ریشۀ من صور دم

خواجه در ابریشم و ما در گلیم / عاقبت ای دل همه یکسر گلیم

پیشتر از مرگ خود ای خواجه میر / تا شوی از مرگ خود ای خواجه میر

این طوری کنین که اول وزن رو بخونین بعد با شعر تطبیق بدین. یعنی فاعلاتن فاعلاتن فاعلن رو با مصرع تطبیق بدین.

اینم یه بیت از سلمان ساوجی که به سه وزن خونده میشه! من دو تاشو میگم سومیشو شما بگین!
(جان خودم اگه بخودم بدن این طوری نمیتونم! )
1-مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن
2-مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن

لب تو حامی لؤلؤ خط تو مرکز لاله / شب تو حامل کوکب مه تو با خط هاله
===
@فاطمه: یه مصرع دیگه رو خودم با دو وزن میرم ببینین چطوریه
"یک نفس ای خواجه ی دامن کشان " اینم همون دو وزنو داره

یِک نَ فَ سِی خا جِ یِ دا مَن کَ شان (درستش کَشیدنه نه کِشیدن )

مف تَ عَ لُن مُف تَ عَ لُن فا عِ لُن

یِک نَ فَس ءِی خا جِ یِد(/یی) دا مَن کَ شان
ُ
فا عِ لا تُن فا عِ لا تُن فا عِ لن


اون وزنی هم که واسه بیت سلمان ساوجی گفتی فک نکنم درست باشه
تقطیعشو با اون وزن بذار

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

با تشکر از خودم فقط

ساقی از آن شیشۀ منصور دم / در رگ و در ریشۀ من صور دم

خواجه در ابریشم و ما در گلیم / عاقبت ای دل همه یکسر گلیم

پیشتر از مرگ خود ای خواجه میر / تا شوی از مرگ خود ای خواجه میر

آقا من بلد نیستم دوتاشو پیدا کنم.ینی باید یه جور دیگه بخونیم؟
مثلن اولیه یکیش میشه: مفتعلن مفتعلن فاعلن
اگه یه جور دیگه بخونیم و یکم دست کاریش کنیم میشه: فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
دومی: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
سومی: مفتعلن مفتعلن فاعلات

درسته ؟

اون آخریه که سه تا داشت فعلات فعلاتن فعلات فعلاتن میشه بشه؟

ویرایش: سخته

 

[hermes]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

شرمنده ها.ولي اختيارات و بحر رو جفت جفت با هم واردش نشين!بهترنيس؟؟گاماس گاماس؟

تازه زودن واسه الان.نه؟

ولي خب اساتيد هرچي دستور بدن همونه.

×ویرایشو،4شمبه : خیلی ممنون،خب عامل بازدارنده هستم من؟تاپیک فعال هست،من میام،انگار خاک مرده میپاشن روش

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !


آقا فک کنم فقط من پست میدادم بعد من یه هفته نبودم کلن اینجا رو گرد و خاک گرفت خب آقای هرمس( ) اگه چیزی راجبِ عروض میدونید بگید بقیه(فک کنم بقیه فقط منم ) هم استفاده کنن خب... باتشکر

 

[hermes]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

اقاي كيوان هم هست.

فك كنم من حرف بزنم تاپيك سوتو كور ميشه پس حرف نميزنم.

يكي بقيه رو خبر كنه بگه باين خب فعاليت كنين.

 

[ادیبَک]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

به نظر من الان خیلی زوده که درجا عروض و قافیه رو یاد بگیرید(هرچند من فقط پست های صفحه اول رو خوندم)
به نظر من بهتره یه تاپیک باز کنیم و اساسی از ریشه شعر شروع کنیم.
ولی اگر مخالف نظر من هستید حاضرم در همین زمینه ی عروض هرچی بلدم براتون توضیح بدم.

 

[F@temeh]

پاسخ : بیایید عروض یاد بگیریم !

اقاي كيوان هم هست.

فك كنم من حرف بزنم تاپيك سوتو كور ميشه پس حرف نميزنم.

يكي بقيه رو خبر كنه بگه باين خب فعاليت كنين.

خب به زور که نمیشه بقیه رو فعال کرد آخرش منم میرم کلن دیگه خودتون میمونیدا
حداقل آقای کیوان بیاد اون شعرایی که گذاشته بود رو وزناشونو بگه...هوممم؟